Người dịch: BS. Đặng Thị Tâm
Hiệu đính: ThS. BS. Nguyễn Văn Tuy
Kết thúc điều trị ung thư thường là thời gian để vui mừng. Rất có thể bạn cảm thấy nhẹ nhõm khi kết thúc điều trị. Bạn có thể sẵn sàng để đặt trải nghiệm đó phía sau bạn và có cuộc sống trở lại như trước đây. Hoặc bạn có thể sẵn sàng để có một khởi đầu mới ở một cái gì đó mới.
Cùng lúc đó, bạn cũng có thể cảm thấy buồn và lo lắng. Nó có thể mất thời gian để phục hồi. Nhiều người không chắc chắn về cách tiến về phía trước, cảm thấy lo lắng về tương lai. Rất phổ biến khi nghĩ về việc liệu ung thư sẽ tái phát và điều gì xảy ra bây giờ. Thường thì thời gian này được gọi là điều chỉnh thành “bình thường mới”. Bạn sẽ có nhiều cảm giác khác nhau trong thời gian này.
Một trong những điều khó khăn nhất sau khi điều trị là không biết điều gì xảy ra tiếp theo. Những người đã trải qua điều trị ung thư mô tả vài tháng đầu tiên là thời gian thay đổi. Nó không quá nhiều điều “trở lại bình thường” vì đang tìm ra những gì bình thường đối với bạn bây giờ. Mọi người thường nói rằng cuộc sống có ý nghĩa mới hoặc họ nhìn mọi thứ khác đi.
Bình thường mới của bạn có thể bao gồm:
- Thay đổi cách bạn ăn và những gì bạn làm
- Các nguồn hỗ trợ mới hoặc khác
- Sẹo vĩnh viễn trên cơ thể bạn
- Không thể làm một số việc bạn đã từng làm dễ dàng hơn
- Thói quen mới mà bạn không có trước đây
- Sẹo cảm xúc đi qua rất nhiều
Bạn có thể nhìn nhận bản thân theo một cách khác, hoặc thấy rằng người khác nghĩ về bạn khác bây giờ. Dù bình thường mới của bạn có thể là gì, hãy cho bản thân thời gian để thích nghi với những thay đổi. Thực hiện chúng mỗi ngày một lần.
Đối mặt với nổi sợ ung thư tái phát
Khi điều trị ung thư kết thúc, bệnh nhân thường phải đối mặt với những cảm xúc lẫn lộn. Trong lúc thấy hạnh phúc và nhẹ nhõm khi kết thúc điều trị, những người sống sót cũng có thể cảm thấy sợ hãi và lo lắng. Có lẽ nỗi sợ phổ biến nhất là ung thư sẽ quay trở lại (tái phát ung thư).
Sợ tái phát là bình thường và thường giảm dần theo thời gian. Tuy nhiên, thậm chí nhiều năm sau khi điều trị, một số sự kiện có thể khiến bạn lo lắng. Các lần tái khám, một số triệu chứng nhất định, bệnh tình của người thân hoặc ngày kỷ niệm ngày bạn được chẩn đoán đều có thể gây lo ngại.
Một bước bạn có thể làm là tìm thông tin. Hiểu những gì bạn có thể làm cho sức khỏe của bạn bây giờ, và tìm hiểu về các dịch vụ có sẵn cho bạn. Làm như vậy có thể cho bạn một cảm giác kiểm soát lớn hơn.
Mặc dù bạn không thể kiểm soát được liệu ung thư của bạn có tái phát hay không, có những bước bạn có thể thực hiện để giúp đối phó với nỗi sợ hãi của mình.
Nói chuyện với nhóm chăm sóc sức khỏe của bạn
- Hãy để nhóm chăm sóc sức khỏe của bạn biết mối quan tâm của bạn. Hãy trung thực về nỗi sợ ung thư của bạn quay trở lại để họ có thể giải quyết những lo lắng của bạn. Nguy cơ tái phát khác nhau ở mỗi bệnh nhân. Nhóm chăm sóc sức khỏe của bạn có thể cung cấp cho bạn sự thật về loại ung thư của bạn và khả năng tái phát. Họ có thể đảm bảo với bạn rằng họ đang theo dõi bạn.
- Những người sống sót sau ung thư có nỗi sợ hãi về mọi nỗi đau là khá phổ biến. Nói chuyện với nhóm chăm sóc sức khỏe của bạn nếu bạn có một triệu chứng khiến bạn lo lắng. Bạn có thể nhận được lời khuyên về việc có hay không cần phải đến khám. Chỉ cần nói chuyện với họ về các triệu chứng của bạn có thể giúp làm dịu nỗi sợ hãi của bạn. Và theo thời gian, bạn có thể bắt đầu nhận ra những cảm giác nhất định trong cơ thể như bình thường.
- Ghi lại bất kỳ triệu chứng nào bạn có. Cũng ghi lại bất kỳ lo lắng nào bạn cảm thấy. Viết ra các câu hỏi cho nhóm chăm sóc sức khỏe của bạn trước các lần tái khám để bạn có thể sẵn sàng nói cho họ biết những gì bạn đã trải qua kể từ lần kiểm tra hoặc trò chuyện cuối cùng.
- Nói chuyện với một nhân viên tư vấn. Nếu bạn thấy rằng nỗi sợ hãi của bạn nhiều hơn những gì bạn có thể xử lý, hãy yêu cầu giới thiệu cho ai đó để nói chuyện. Nếu những suy nghĩ về tái phát ung thư can thiệp vào cuộc sống hàng ngày của bạn, bạn có thể cảm thấy tốt hơn khi gặp một cố vấn hoặc nhà trị liệu. Một chuyên gia có thể giúp bạn đặt mối quan tâm của bạn vào hoàn cảnh.
- Hãy chắc chắn rằng bạn có một kế hoạch chăm sóc theo dõi. Có một kế hoạch có thể mang lại cho bạn cảm giác kiểm soát và là một cách để cảm thấy chủ động với sức khỏe của bạn sau khi điều trị. Xem phần tiếp theo để tìm hiểu về kế hoạch của bạn.
Chăm sóc tâm trí và cơ thể bạn
Mặc dù bạn không thể kiểm soát liệu ung thư của mình có tái phát hay không, bạn có thể sử dụng năng lượng của mình để tập trung vào sức khỏe và kiểm soát căng thẳng. Dưới đây là một số điều bạn có thể làm để chăm sóc tâm trí và cơ thể của bạn:
- Tìm cách giúp bản thân thư giãn. Các bài tập thư giãn đã được chứng minh là giúp những người bị căng thẳng và có thể giúp bạn thư giãn khi bạn cảm thấy lo lắng. Thiền và yoga cũng giúp giảm căng thẳng.
- Nói chuyện với người khác. Chia sẻ cảm xúc của bạn với bạn bè và gia đình có thể giúp bạn cảm thấy tốt hơn và nhận ra rằng bạn không cô đơn. Bạn cũng có thể tham gia một nhóm hỗ trợ để nói chuyện với những người khác có cùng nỗi sợ.
- Tập thể dục. Tập thể dục vừa phải (ví dụ: đi bộ, đi xe đạp, bơi lội) có thể giúp giảm lo lắng và trầm cảm. Nó cũng có thể cải thiện tâm trạng của bạn và tăng lòng tự trọng của bạn.
- Ăn một chế độ ăn uống lành mạnh. Nói chuyện với một bác sĩ dinh dưỡng hoặc chuyên gia dinh dưỡng về các loại thực phẩm bạn nên ăn để giữ sức khỏe và duy trì sức mạnh của bạn.
- Viết cảm xúc của bạn xuống. Nó có thể giúp bạn thể hiện cảm xúc của mình bằng cách viết trong một cuốn sổ tay. Nhiều người thấy rằng viết suy nghĩ của họ trên giấy giúp họ thoát khỏi những lo lắng và sợ hãi.
- Tìm kiếm sự thoải mái từ tâm linh. Nhiều người sống sót đã tìm thấy đức tin, tôn giáo hoặc ý thức tâm linh của họ là nguồn sức mạnh.
- Trả lại. Một số người thích truyền năng lượng của họ bằng cách tình nguyện và giúp đỡ những người khác. Làm việc hiệu quả theo cách này mang lại cho họ cảm giác ý nghĩa và cho phép họ hướng sự chú ý về người khác.
- Tham gia các câu lạc bộ, lớp học, hoặc các cuộc tụ họp xã hội. Ra khỏi nhà có thể giúp bạn tập trung vào những thứ khác ngoài ung thư và những lo lắng mà nó mang lại.
Tài liệu tham khảo
A New Normal
