0
Ngày:
29/12/2022
Lượt xem:
632
Bài viết thứ 66/71 thuộc chủ đề “Bệnh tiểu đường”
Biên dịch: Trần Thị Dung
Hiệu đính: BS. Võ Thành Lai – BS. Lương Thị Cẩm Nhung
Bệnh tiểu đường thường gặp 3 nhóm chính:
Người bệnh là mắt xích quan trọng nhất trong việc theo dõi và quản lý bệnh tiểu đường. Vì vậy bạn nên tìm hiểu thêm các thông tin về bệnh tiểu đường từ các nguồn chính thống, chẳng hạn:
Để kiểm soát bệnh tiểu đường một cách hợp lý, bạn nên có một chế độ ăn lành mạnh, duy trì cân nặng hợp lý, vận động nhiều hơn và tuân thủ điều trị hằng ngày.
Khi lượng đường trong máu của bạn gần với mức bình thường, bạn sẽ cảm thấy:
– Có nhiều năng lượng hơn
– Bớt mệt mỏi và khát nước
– Đi tiểu ít thường xuyên hơn
– Ít bị nhiễm trùng hơn (chẳng hạn nhiễm trùng da, hoặc nhiễm trùng tiểu,…)
Ngoài ra khi lượng đường trong máu được kiểm soát, bạn cũng sẽ giảm nguy cơ gặp các biến chứng do bệnh tiểu đường như:
– Đau tim hoặc đột quỵ
– Các biến chứng về mắt có thể dẫn đến giảm hoặc mất thị lực hoàn toàn.
– Các tổn thương thần kinh biểu hiện bằng: đau, ngứa ran hoặc tê ở bàn tay và bàn chân
– Các biến chứng ở thận
– Và các vấn đề về răng và nướu.
Các chỉ số cần theo dõi theo ABCs bao gồm:
– Chỉ số HbA1c
– Huyết áp (Blood pressure)
– Chỉ số Cholesterol
HbA1c là một chỉ số rất quan trọng, nó phản ánh lượng đường trong máu trung bình trong ba tháng.
Chỉ số này khác với chỉ số đường máu mà bạn đo hằng ngày.
Vì khi dựa vào chỉ số này, bác sĩ có thể đánh giá bệnh tiểu đường của bạn đã được kiểm soát tốt hay chưa. Trên cơ sở đó đưa ra kế hoạch điều trị kịp thời để phòng ngừa các biến chứng do tiểu đường (như biến chứng tại tim, thận, mạch máu, bàn chân và cả ở mắt).
Đa phần ngưỡng HbA1c < 7% là an toàn đối với người mắc bệnh tiểu đường. Tuy nhiên, nó có thể khác đối với bạn. Vì vậy hãy trao đổi với bác sĩ về ngưỡng HbA1c an toàn của bạn.
Huyết áp là áp lực cần thiết tác động lên thành của động mạch để đưa máu từ tim đến nuôi dưỡng các mô trong cơ thể.
Khi huyết áp của bạn tăng quá cao, nó sẽ khiến tim bạn phải làm việc quá sức. Điều này có thể dẫn đến những cơn đau tim, đột quỵ và có thể ảnh hưởng thận và mắt của bạn.
Hầu hết người mắc bệnh tiểu được nên kiểm soát huyết áp mục tiêu dưới 130/80 mmHg. Điều này có thể khác đối với bạn. Hãy đến khám và trao đổi với bác sĩ về ngưỡng huyết áp mục tiêu của bạn.
Có hai loại cholesterol trong máu của bạn: LDL và HDL.
LDL hay cholesterol “xấu” có thể tích tụ và làm tắc nghẽn mạch máu. Nó có thể gây ra cơn đau tim hoặc đột quỵ.
HDL hay cholesterol “tốt” giúp loại bỏ cholesterol “xấu” khỏi mạch máu.
Hãy hỏi bác sĩ về mục tiêu điều trị đối với các chỉ số cholesterol. Nó có thể khác nhau đối với từng người. Nếu bạn trên 40 tuổi, bạn có thể cần dùng thuốc statin để giảm lượng cholesterol trong máu.
Thông thường, bạn sẽ thấy khó khăn khi sống chung với bệnh tiểu đường. Có thể bạn đã biết các biện pháp để quản lý bệnh tiểu đường nhưng gặp khó khăn trong việc tuân thủ điều trị ngày qua ngày. Phần này sẽ cung cấp cho bạn một số lời khuyên khi sống chung với bệnh tiểu đường bao gồm 3 phần chính: vượt qua stress, ăn uống lành mạnh và vận động thường xuyên.
Stress có thể làm tăng lượng đường trong máu của bạn. Vì vậy bạn nên tìm hiểu các cách để giảm stress như hít thở sâu, làm vườn, đi dạo, thiền, làm công việc yêu thích hoặc nghe bản nhạc bạn thích,…
Hãy yêu cầu sự giúp đỡ nếu bạn cảm thấy không vượt qua được. Bạn sẽ cảm thấy tốt hơn khi tâm sự với người khác chẳng hạn với bác sĩ, nhân viên y tế, bạn bè hoặc thành viên gia đình,….
– Lên kế hoạch bữa ăn cho bệnh tiểu đường với sự giúp đỡ từ đội ngũ y tế của bạn.
– Hãy chọn những thực phẩm có ít calo, chất béo, đường và muối.
– Ăn nhiều rau, ngũ cốc nguyên hạt, sữa và pho mát ít chất béo hoặc tách béo.
– Uống nhiều nước lọc hơn thay vì nước trái cây và nước uống có ga.
– Bạn có thể thử công thức sau đây cho từng bữa ăn:
– Hãy đặt mục tiêu tăng dần với các ngày trong tuần. Bắt đầu chậm bằng cách đi bộ 10 phút, 3 lần một ngày.
– Vận động mạnh ít nhất 2 lần/tuần chẳng hạn tập gym, tập yoga, hoặc làm vườn (đào và trồng cây bằng dụng cụ)….
– Kiểm soát cân nặng hợp lý bằng chế độ ăn và kế hoạch vận động hợp lý
Tuân thủ điều trị hằng ngày. Hãy trao đổi với bác sĩ nếu bạn cần dùng aspirin để ngừa đau tim và đột quỵ ở các đối tượng có nguy cơ cao. Nên đến khám và trao đổi với bác sĩ ngay nếu bạn không đủ tiền mua thuốc hoặc có bất kỳ tác dụng phụ khi dùng thuốc.
– Kiểm tra bàn chân của bạn hằng ngày. Tái khám ngay nếu vết loét lâu lành.
– Vệ sinh răng miệng mỗi ngày
– Bỏ thuốc lá
– Theo dõi lượng đường trong máu và ghi lại các chỉ số đường huyết của bạn hằng ngày.
– Theo dõi và ghi lại chỉ số huyết áp của bạn hằng ngày nếu bác sĩ yêu cầu
– Hãy trao đổi với bác sĩ nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào về bệnh tiểu đường.
Bạn nên khám sức khỏe định kỳ ít nhất 2 lần/ năm.
Tại mỗi lần khám, hãy chắc chắn rằng bạn có:
– Kiểm tra huyết áp
– Kiểm tra cân nặng
– Khám chân.
Hai lần mỗi năm, bạn nên kiểm tra chỉ số HbA1c. Nếu chỉ số này >7 hãy kiểm tra thường xuyên hơn.
Mỗi năm một lần, bạn nên:
– Kiểm tra chỉ số Cholesterol máu
– Khám chân.
– Khám răng miệng
– Khám mắt
– Làm xét nghiệm nước tiểu và xét nghiệm máu để kiểm tra các vấn đề về thận
– Tiêm phòng cúm.
Bạn cũng nên tiêm phòng viêm phổi do phế cầu, viêm gan siêu vi B.
– Bạn là mắt xích quan trọng nhất trong việc theo dõi và quản lý bệnh tiểu đường của mình.
– Thực hiện theo bốn bước trên có thể giúp bạn kiểm soát bệnh tiểu đường hiệu quả.
– Tuân thủ điều trị để đạt được các mục tiêu đặt ra.
– Hãy tìm tới sự giúp đỡ khi cần.
https://www.niddk.nih.gov/health-information/diabetes/overview/managing-diabetes/4-steps#step1
https://diabetes.org/diabetes/high-blood-pressure
Từ khóa
0
0
