menu toggle
list list 0
Đã thích Thích

Béo phì với bệnh tiểu đường

user

Ngày:

18/05/2023

user

Lượt xem:

132

Bài viết thứ 69/71 thuộc chủ đề “Bệnh tiểu đường”

Biên dịch: Nguyễn Thị Thanh Thư

Hiệu đính: BS. Cao Mạnh Long

Những năm gần đây chúng ta đều từng nghe về việc thừa cân sẽ làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2, bệnh tim và đột quỵ. Và giảm cân có thể giúp bạn ngăn ngừa cũng như kiểm soát các tình trạng này. Tuy nhiên vì sao thừa cân, béo phì lại làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường? 

Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn đọc hiểu thêm về vấn đề này.

Như thế nào là thừa cân, béo phì?

béo phì

Béo phì là tình trạng tăng tích mỡ bất thường gây ảnh hưởng tới sức khỏe. Có nhiều cách để chẩn đoán béo phì, trong đó chỉ số khối cơ thể (Body Mass Index: BMI) thường được sử dụng nhất. Theo tiêu chuẩn IDI & WPRO dành riêng cho người châu Á thì:

  • BMI ≥ 23 kg/m2: Thừa cân
  • BMI ≥ 25 kg/m2: Béo phì

Có 2 dạng béo phì: Béo phì dạng quả táo và béo phì dạng quả lê:

  • Béo phì dạng quả táo (béo phì kiểu bụng, béo phì kiểu trung tâm): Mỡ phân bố nhiều ở xung quanh nội tạng, phần bụng và thân trên.
  • Béo phì dạng quả lê: Mỡ phân bố chủ yếu ở phần dưới của cơ thể (khung chậu, vùng thắt lưng, mông, đùi).

Vậy mô mỡ là gì?

Mô mỡ được xem như là một cơ quan nội tiết. Đó là nơi dự trữ năng lượng thụ động. Ngoài ra, mô mỡ còn sản xuất và tiết ra adipokine và exosome, có liên quan đến việc điều chỉnh các chức năng sinh lý quan trọng, chẳng hạn như: sự thèm ăn, chức năng sinh dục và hoạt động của insulin.

Sự tích tụ quá nhiều chất béo trong cơ thể gây ra một loạt các bất thường về chuyển hóa và bệnh tật, bao gồm: đề kháng insulin, rối loạn lipid máu (triglyceride huyết tương cao và nồng độ HDL-cholesterol huyết tương thấp), bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD), rối loạn chức năng tế bào β ở tụy, tiền tiểu đường và tiểu đường loại 2.

Chính việc đề kháng insulin ở nhiều cơ quan, kết hợp với suy giảm chức năng tiết insulin của tế bào β ở tụy là 2 lý do gây ra tiểu đường loại 2.

Lợi ích của việc giảm cân trong mối quan hệ Béo phì và bệnh tiểu đường

Theo hướng dẫn của Hiệp hội tiểu đường Hoa Kỳ (ADA) thì việc giảm khoảng 10% trọng lượng cơ thể sẽ đem lại một loạt các lợi ích: 

  • Giảm nguy cơ tiến triển từ tiền tiểu đường thành tiểu đường loại 2
  • Hỗ trợ tích cực cho việc điều trị tiểu đường loại 2
  • Cải thiện vận động, thể chất, chức năng tình dục và chất lượng cuộc sống

Việc giảm cân cần có một kế hoạch cụ thể và phối hợp nhiều phương pháp như: thay đổi chế độ ăn, tích cực hoạt động thể lực, tránh lối sống tĩnh tại, điều trị thuốc và phẫu thuật. 

Nếu như không có một kế hoạch cụ thể và thích hợp cho mỗi cá nhân thì sẽ có nguy cơ xảy ra các biến chứng ảnh hưởng tới sức khỏe, thậm chí dẫn tới tử vong như: thiếu vitamin, nhiễm toan ceton do đói, rối loạn điện giải, sỏi mật,…

Để có một kế hoạch giảm cân phù hợp với bản thân thì bạn nên trao đổi trực tiếp với bác sĩ để nhận được lời khuyên cũng như kế hoạch phù hợp. Hãy cố gắng kết nối với bác sĩ nhiều hơn là tìm kiếm tư vấn từ những người xung quanh vì mỗi người có tình trạng sức khỏe khác nhau, kế hoạch của người khác có thể tốt nhất đối với bản thân họ nhưng có thể không phù hợp với bạn.

Làm cách nào để giảm cân?

Đầu tiên, chúng ta nên thực hiện những thay đổi lành mạnh từng bước nhỏ hơn là thay đổi tất cả cùng một lúc. Đặt mục tiêu thực tế trong khoảng thời gian phù hợp với bạn và đừng để những khó khăn hay thất bại trong giai đoạn này làm bạn nản lòng. 

công việc

Theo kinh nghiệm của một số người thì việc có nhật ký ghi chú mọi thứ họ ăn sẽ giúp họ đạt được mục tiêu. Bạn hãy cố gắng làm điều này trong vòng 1 tuần để tạo lập thói quen nhé. Giữ một cuốn sổ nhỏ và viết ra mọi thứ bạn ăn và uống, bao gồm cả khẩu phần. Bạn có thể tìm kiếm các ứng dụng, trang web miễn phí giúp bạn thực hiện điều này.

Ghi lại các hoạt động thể chất hàng ngày và hãy nhớ là cả thời gian thực hiện nữa. Bạn cũng có thể viết ra các thông tin khác, chẳng hạn như bạn tập thể dục khi nào hoặc ở đâu, bạn tập với ai hoặc bạn cảm thấy thế nào trước, trong và sau khi tập thể dục.

Kiểm tra cân nặng của bạn ít nhất một lần một tuần.

Và quan trọng hơn cả là môi trường xung quanh bạn. Việc tập thể dục chung với một nhóm người có cùng mục tiêu sẽ giúp bạn có nhiều động lực hơn. Nên tâm sự với bạn bè, gia đình về những thành công và khó khăn của bạn. Sự hỗ trợ của những người xung quanh có thể đem lại nhiều lợi ích bất ngờ.

Tài liệu tham khảo 

  1. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8740746/
  2. https://diabetes.org/healthy-living/weight-loss/extra-weight-extra-risk
keyword

Từ khóa

prevBig

Quay lại

list list 0
Đã thích Thích