Biên dịch: Nguyễn Trần Lý Anh
Hiệu đính: BS. Phạm Công Hoài
Lạc nội mạc tử cung là gì?
Lạc nội mạc tử cung là khi mô trông tương tự như nội mạc tử cung được tìm thấy bên ngoài tử cung. Lạc nội mạc tử cung có thể phát triển ở mặt ngoài tử cung, buồng trứng, ống dẫn trứng và thậm chí trên bàng quang hoặc ở ruột. Khi xâm lấn cấu trúc, mô này có thể kích thích các cấu trúc đó. Từ đó gây đau và dính (Mô sẹo) trên các cơ quan này.
Dấu hiệu nhận biết lạc nội mạc tử cung
Nhiều phụ nữ bị lạc nội mạc tử cung có triệu chứng đau vùng chậu hoặc bụng. Đặc biệt là khi có kinh nguyệt hoặc khi quan hệ tình dục. Một số khác không có triệu chứng. Lạc nội mạc tử cung có thể gây khó khăn cho việc mang thai.
Trên thực tế, 30% đến 50% phụ nữ vô sinh bị lạc nội mạc tử cung. Đôi khi, lạc nội mạc tử cung có thể phát triển bên trong buồng trứng và tạo thành u nang (U lạc nội mạc tử cung). Khác với các mô nội mạc tử cung khác, u nội mạc tử cung trong buồng trứng có thể nhìn thấy trên siêu âm. Nội soi ổ bụng là cách duy nhất để xác định chắc chắn.
Lạc nội mạc tử cung có gây vô sinh không?
Lạc nội mạc tử cung có thể khiến bạn khó mang thai. Khoảng 30% đến 50% phụ nữ bị lạc nội mạc tử cung có thể bị vô sinh. Nguyên nhân do lạc nội mạc tử cung có thể tác động đến khả năng sinh sản theo nhiều cách. Bao gồm:
- Biến dạng giải phẫu vùng chậu
- Dính, sẹo ống dẫn trứng
- Viêm vùng chậu
- Thay đổi chức năng hệ miễn dịch
- Thay đổi môi trường nội tiết tố của trứng
- Làm suy giảm khả năng làm tổ của thai và thay đổi chất lượng trứng
Tại thời điểm phẫu thuật, bác sĩ sẽ đánh giá được mức độ của lạc nội mạc tử cung dựa vào độ sâu, số lượng và vị trí nội mạc. Đánh giá này được dựa trên thang điểm: 1-tối thiểu, 2-nhẹ, 3-trung bình, 4-nặng. Hệ thống tính điểm này tương quan với sự thành công của thai kỳ. Phụ nữ bị lạc nội mạc tử cung nặng (Giai đoạn 4), gây ra sẹo đáng kể, ống dẫn trứng bị tắc và buồng trứng bị tổn thương sẽ gặp khó khăn nhất khi mang thai và thường phải điều trị hỗ trợ sinh sản.
Điều trị lạc nội mạc tử cung
Nội mạc tử cung cần nội tiết tố nữ estrogen để tăng trưởng và phát triển. Thuốc tránh thai và các loại thuốc khác làm giảm hoặc ngăn chặn estrogen có thể có hiệu quả trong việc cải thiện các triệu chứng đau. Đối với những bệnh nhân muốn mang thai, điều trị bằng thuốc có thể được xem xét trước khi cố gắng thụ thai, nhưng phương pháp điều trị này thường không cải thiện tỷ lệ mang thai.
Nếu phát hiện lạc nội mạc tử cung tại thời điểm phẫu thuật, bác sĩ sẽ phẫu thuật loại bỏ lạc nội mạc tử cung và mô sẹo. Phương pháp này sẽ khôi phục trạng thái bình thường của cơ quan sinh sản.
Nếu bị lạc nội mạc tử cung ở mức độ trung bình hoặc nặng thì điều trị bằng phẫu thuật sẽ tăng cơ hội mang thai. Sự kết hợp giữa phẫu thuật và dùng thuốc có thể có lợi ở những bệnh nhân đang cố gắng thụ thai thông qua thụ tinh trong ống nghiệm (IVF). Nhìn chung, mỗi bệnh nhân đều mắc phải những kiểu lạc nội mạc tử cung khác nhau vì vậy bác sĩ nên có phương pháp điều trị phù hợp cho từng bệnh nhân.
Tài liệu tham khảo
https://www.reproductivefacts.org/news-and-publications/patient-fact-sheets-and-booklets/documents/fact-sheets-and-info-booklets/endometriosis-does-it-cause-infertility/
