Biên dịch: Nguyễn Thị Hương Duyên
Hiệu đính: BS. Trương Khánh Hùng
Thông tin dành cho cha mẹ của thanh thiếu niên
Phụ huynh đóng vai trò quan trọng trong việc giúp con trẻ trở nên khỏe mạnh và hạnh phúc.
Cha mẹ là nguồn thông tin về sức khỏe đáng tin cậy giúp thanh thiếu niên phát triển các mối quan hệ lành mạnh và vượt qua thử thách.
Cha mẹ nên thường xuyên nói chuyện với con cái, chú ý đến việc chúng đang ở đâu, với ai. Vì việc này có thể giúp giảm bớt các hành vi không lành mạnh. Hầu hết thanh niên cho biết chúng thảo luận về các chủ đề sức khỏe với cha mẹ, bao gồm về vấn đề sức khỏe sinh sản và tình dục.
Để cuộc trò chuyện hiệu quả, phụ huynh cần biết các biện pháp ngừa thai, HIV và các bệnh STDs khác. Bao gồm không quan hệ tình dục, sử dụng bao cao su và các biện pháp ngừa thai. Hiện nay đã có các dịch vụ y tế giúp ngừa thai dành cho người trẻ. Điều quan trọng là cha mẹ cần tìm hiểu về các dịch vụ này.
Trong thập kỷ qua, tỷ lệ thanh thiếu niên độ tuổi trung học có quan hệ tình dục đã giảm. Tuy nhiên, vẫn có 57% học sinh lớp 12 có quan hệ tình dục. Các biện pháp ngừa thai hiệu quả nhất được cung cấp bởi các dịch vụ chăm sóc sức khỏe.
Những loại biện pháp ngừa thai nào có sẵn cho thanh thiếu niên?
Hiện có nhiều biện pháp ngừa thai an toàn và hiệu quả dành cho thanh thiếu niên đang hoặc đang cân nhắc quan hệ tình dục. Trẻ vị thành niên có thể chọn biện pháp phù hợp nhất với mình. Bao gồm:
Các biện pháp ngừa thai tác dụng kéo dài có thể đảo ngược hoặc phương pháp “LARC”
Bao gồm dụng cụ tử cung (IUDs) và que cấy tránh thai. Các biện pháp này có hiệu quả từ 3 đến 10 năm (tùy thuộc vào biện pháp). Ưu điểm là chúng không cần bất kỳ sự theo dõi nào từ nhà cung cấp dịch vụ.
Bao gồm thuốc viên, viên nhỏ, miếng dán, thuốc tiêm và vòng âm đạo. Các biện pháp này được nhà sản xuất quy định và người dùng phải sử dụng hàng ngày (thuốc viên), hàng tuần (miếng dán), hàng tháng (vòng tránh thai) hoặc 3 tháng một lần (thuốc tiêm) để mang lại hiệu quả.
Biện pháp rào cản
Bao gồm bao cao su, màng ngăn, miếng xốp và mũ chụp cổ tử cung. Những biện pháp này phải được sử dụng mỗi khi quan hệ tình dục. Trung tâm chăm sóc sức khỏe sẽ lắp màng ngăn và kê toa cho mũ chụp cổ tử cung. Nếu dùng các biện pháp rào cản còn lại, người dùng không cần đến phòng khám.
Thanh thiếu niên nên chọn biện pháp ngừa thai như thế nào?
Phụ huynh và trung tâm chăm sóc sức khỏe có thể giúp thanh thiếu niên quyết định biện pháp ngừa thai nào là phù hợp với bản thân. Điều quan trọng là phải xem xét:
- Hiệu quả của biện pháp đó như thế nào? Một số biện pháp ngừa thai có hiệu quả cao hơn những biện pháp khác. Vòng tránh thai và que cấy tránh thai là những biện pháp đảo ngược hiệu quả nhất hiện có.
- Biện pháp đó có dễ sử dụng không? Một số biện pháp dễ sử dụng hơn các biện pháp khác. Ví dụ, nếu bạn khó ghi nhớ việc mỗi ngày phải uống một viên thuốc, thuốc ngừa thai có thể không phải là lựa chọn tốt dành cho bạn.
- Các tác dụng phụ có thể xảy ra là gì? Nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe có thể giải thích các tác dụng phụ tiềm ẩn của các biện pháp. Điều này giúp đảm bảo an toàn với sức khỏe toàn diện của thanh thiếu niên khi sử dụng.
- Biện pháp đó có ngăn ngừa STDs không? Hầu hết các biện pháp ngừa thai không ngăn ngừa STDs. Do đó, thanh thiếu niên nên luôn sử dụng bao cao su bên cạnh biện pháp ngừa thai chính để đồng thời ngăn ngừa cả STD và ngừa thai.
- Chi phí của biện pháp là bao nhiêu? Một số phòng khám cung cấp biện pháp ngừa thai miễn phí hoặc cung cấp với chi phí thấp.
Ngừa thai và STDs?
Hãy nhắc nhở con của bạn rằng ngay cả khi chúng đang sử dụng một loại biện pháp ngừa thai khác thì vẫn nên sử dụng bao su mỗi lần quan hệ tình dục. Điều này làm giảm nguy cơ nhiễm HIV và hầu hết các bệnh lây truyền qua đường tình dục khác. Các biện pháp ngừa thai như vòng tránh thai, que cấy, thuốc viên, miếng dán, vòng hoặc mũi tiêm giúp ngừa thai hiệu quả nhưng không bảo vệ khỏi HIV và các bệnh lây truyền qua đường tình dục khác. Bao cao su có thể giúp ngừa thai và giảm nguy cơ mắc hầu hết các bệnh STDs, bao gồm HIV. Đồng thời, việc xét nghiệm STDs cũng rất quan trọng.
Các bước để cha mẹ có thể giúp đỡ con là gì?
Bước 1: Hỗ trợ tìm kiếm dịch vụ chăm sóc sức khỏe vị thành niên
Bạn đóng vai trò quan trọng trong việc giúp con tiếp cận dịch vụ chăm sóc sức khỏe chất lượng. Ví dụ:
- Bạn có thể giúp con tìm một dịch vụ chăm sóc sức khỏe mà chúng cảm thấy thoải mái. Bên cạnh đó, bạn cần đảm bảo rằng chúng được kiểm tra sức khỏe hàng năm.
- Cha mẹ cũng có thể giúp con mua và uống thuốc đúng cách.
Bước 2: Trò chuyện với con
Trò chuyện về tình dục, các mối quan hệ, cách ngăn ngừa HIV, STDs và mang thai có thể không phải lúc nào cũng thoải mái và dễ dàng. Tuy vậy, bạn có thể khuyến khích con mình đặt câu hỏi. Một số lời khuyên để giúp bạn bao gồm:
- Bắt đầu nói chuyện với con sớm và thường xuyên.
- Hãy chuẩn bị để đưa ra câu trả lời trung thực. Điều này sẽ giúp cho cuộc trò chuyện cởi mở hơn.
- Giải thích cho con về các dịch vụ y tế mà nhà cung cấp có thể giới thiệu và tầm quan trọng.
- Đảm bảo rằng con của bạn hiểu về các lựa chọn ngừa thai của mình – quan trọng là nam giới cũng biết về ngừa thai và được chăm sóc sức khỏe sinh sản và tình dục định kỳ.
Bước 3: Chuẩn bị cho sự độc lập của con bạn
Điều quan trọng là thanh thiếu niên phải sẵn sàng tìm kiếm tới dịch vụ sức khỏe khi trưởng thành.
- Đầu tiên, thanh thiếu niên nên thường xuyên tự đến gặp mặt trực tiếp các bác sĩ.
- Hãy cho con biết rằng gặp mặt trực tiếp chính là thời điểm tốt để đặt câu hỏi và nói chuyện cởi mở.
- Khuyến khích con bạn hỏi về các dịch vụ sức khỏe sinh sản và tình dục khi gặp trực tiếp với bác sĩcủa mình.
Bước 4: Làm việc với bác sĩ chăm sóc sức khỏe của con bạn
Bạn và bác sĩ có thể thảo luận cùng nhau để cải thiện sức khỏe cho con bạn.
- Bạn có thể cho nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe biết rằng bạn ủng hộ việc con của mình nhận được các dịch vụ y tế được khuyến nghị. Bao gồm cả những dịch vụ ngăn ngừa HIV, các bệnh lây truyền qua đường tình dục khác và mang thai ngoài ý muốn.
- Bạn cũng có thể yêu cầu bác sĩ cho bạn biết thêm về các dịch vụ đã biết. Hoặc có thể là các phương pháp ít quen thuộc hơn, chẳng hạn như LARC.
Bước 5: Cập nhật thông tin
Hãy tìm hiểu chất lượng thông tin sức khỏe mà con đang nhận được từ trường học, bạn bè, trực tuyến hoặc các nguồn khác. Con của bạn có thể không nhận được thông tin đầy đủ hoặc chính xác từ những nguồn này. Hãy sẵn sàng trả lời bất kỳ câu hỏi nào mà con có thể hỏi. Bạn càng biết nhiều về các chủ đề và dịch vụ sức khỏe, bạn càng dễ dàng nói chuyện với con về chúng.
Bước 6: Tìm kiếm các nguồn tài nguyên
Tài nguyên có sẵn giúp bạn thực hiện các bước hành động này. Ví dụ: ứng dụng di động THRIVE của Hiệp hội Y tế và Sức khỏe Vị thành niên có thể giúp bạn nói chuyện với thanh thiếu niên về sức khỏe và theo dõi các lần khám chăm sóc sức khỏe. Học viện Nhi khoa Hoa Kỳ có một trang web tên là Trẻ em Khỏe mạnh bao gồm thông tin cho phụ huynh về các dịch vụ sức khỏe vị thành niên.
Tài liệu tham khảo
https://www.cdc.gov/healthyyouth/healthservices/infobriefs/birth_control_information.htm
