Biên dịch: Nguyễn Thị Ngọc Thư
Hiệu đính: Ths.Bs Nguyễn Hải Nam, Lê Hà Cảnh Châu
Bài viết này nói về những yếu tố làm tăng khả năng mắc bệnh sarcoma xương (u xương ác tính). Hãy sử dụng menu để xem các bài viết liên quan khác.
Yếu tố nguy cơ là tất cả các yếu tố có thể tác động làm tăng khả năng mắc bệnh ung thư. Mặc dù các yếu tố này có thể ảnh hưởng đến sự phát triển khối u, chúng lại không trực tiếp gây ra bệnh. Bằng chứng là một số người mang trong mình yếu tố nguy cơ đặc trưng nhưng không mắc ung thư, trong khi một số khác lại mắc bệnh dù chưa phát hiện ra yếu tố nguy cơ liên quan nào.
Phần lớn sarcoma xương (u xương ác tính) thường xuất hiện ngẫu nhiên mà không xuất hiện yếu tố nguy cơ. Bệnh có thể xuất hiện ở trẻ không mắc bệnh gì khác và gia đình không có tiền sử bệnh.
- Rối loạn di truyền: Rối loạn di truyền khiến các nguyên bào xương trở thành tế bào ung thư thay vì xương khỏe mạnh. Sarcoma xương (u xương ác tính) cũng có thể hình thành do tế bào xương hoạt động quá mức. Những biến đổi gen gây ra hoạt động quá mức này đang được các nhà khoa học nghiên cứu trong một số ít gia đình có tiền sử sarcoma xương (u xương ác tính). Biến đổi gen như vậy là rất hiếm nhưng có thể giúp hiểu rõ hơn bệnh này hình thành như thế nào ở người không có tiền sử gia đình mắc bệnh vì những rối loạn di truyền tương tự có thể xảy ra trong các tế bào ung thư.
Một loại gen liên quan đến ung thư xương là gen RB. Gen này bất thường ở hầu hết trẻ mắc bệnh u nguyên bào võng mạc – loại ung thư mắt hiếm gặp. RB là gen ức chế sự hình thành khối u. Một khi bị biến đổi, nó không còn chức năng đó nữa, kết quả là khối u có thể hình thành.
Nhiều biến đổi gen khác cũng có thể xảy ra trong tế bào xương.
Sarcoma xương (u xương ác tính) là bệnh hiếm gặp. Tuy nhiên, những nhóm người có nhiều khả năng phát triển bệnh này là:
- Bệnh nhân đã từng xạ trị: xạ trị liều cao ở độ tuổi trẻ làm tăng nguy cơ hơn. Khoảng thời gian giữa xạ trị và nguy cơ mắc bệnh thường là hơn một thập kỷ và hiếm khi là nguyên nhân gây ra bệnh ung thư xương ở thiếu niên và thanh niên.
- Trẻ em mắc bệnh u nguyên bào võng mạc do di truyền.
- Trẻ em với Hội chứng Li-Fraumeni có nguy cơ cao mắc sarcoma, đặc biệt là sarcoma xương (u xương ác tính), ung thư não, ung thư vú, bệnh bạch cầu và ung thư tuyến thượng thận. Hội chứng Li-Fraumeni là rối loạn hiếm gặp của gen p53 – gen có chức năng loại bỏ các tế bào bất thường.
- Trẻ em với Hội chứng Werner có nguy cơ cao mắc sarcoma xương (u xương ác tính), ung thư tuyến giáp và melanoma (một loại ung thư da). Hội chứng Werner là một rối loạn rất hiếm gặp liên quan đến gen WRN.
- Người mắc hội chứng Rothmund-Thomson: Đây là chứng rối loạn hiếm gặp đặc trưng bởi tầm vóc nhỏ, phát ban, rụng tóc và loạn sản xương. Loạn sản xương là một bất thường lành tính, không phải ung thư.
Phần tiếp theo trong hướng dẫn này là Dấu hiệu và Triệu chứng. Phần này giải thích những thay đổi của cơ thể hoặc các vấn đề y tế mà sarcoma xương (u xương ác tính) có thể gây ra. Sử dụng menu để chọn đọc một phần khác trong hướng dẫn.
Tài liệu tham khảo
Osteosarcoma – Childhood and Adolescence: Risk Factors
