Khối u Wilms ở trẻ em: Chăm sóc theo dõi

Biên dịch: Nguyễn Thị Đào

Hiệu đính: Ths.Bs Lê Thỵ Phương Anh, Lê Hà Cảnh Châu

Bài viết này giới thiệu một số thông tin cơ bản về chăm sóc y tế sau khi hoàn tất quá trình điều trị ung thư và tầm quan trọng của việc này. Sử dụng menu dưới đây để xem các bài viết khác.

Việc chăm sóc cho trẻ mắc ung thư không chỉ dừng lại khi điều trị tích cực đã kết thúc mà phải tiếp tục kiểm tra để đảm bảo ung thư không tái phát, điều trị mọi tác dụng phụ và theo dõi sức khỏe toàn diện của trẻ. Những công việc đó được gọi là chăm sóc theo dõi. Tất cả trẻ đã điều trị ung thư, bao gồm u Wilms, cần được chăm sóc theo dõi suốt đời.

Chăm sóc theo dõi trẻ có thể bao gồm thăm khám lâm sàng thường quy, làm các xét nghiệm hoặc cả hai. Các bác sĩ sẽ theo dõi sự phục hồi của trẻ trong nhiều tháng và nhiều năm tiếp theo. Chăm sóc theo dõi trẻ mắc u Wilms bao gồm thường xuyên khám lâm sàng, xét nghiệm máu, nước tiểu và xét nghiệm chẩn đoán hình ảnh như chụp CT, siêu âm và chụp X-quang. Lúc đầu, trẻ cần được tái khám thường xuyên, ví dụ như mỗi 3 tháng 1 lần. Khoảng cách giữa các lần tái khám sẽ tăng lên sau 5 năm kể từ khi hoàn tất điều trị, khi đó trẻ sẽ được tái khám mỗi năm một lần.

Tìm hiểu thêm về tầm quan trọng của việc chăm sóc theo dõi.

Theo dõi tái phát

Một trong những mục tiêu của chăm sóc theo dõi là đánh giá tái phát. Ung thư tái phát vì có những vùng nhỏ trong cơ thể có tế bào ung thư mà chưa bị phát hiện. Theo thời gian, các tế bào này tăng dần về số lượng cho đến khi chúng biểu hiện trên kết quả xét nghiệm hoặc gây ra các dấu hiệu hoặc triệu chứng lâm sàng.

Trong suốt quá trình chăm sóc theo dõi, một bác sĩ nắm rõ bệnh sử của trẻ có thể đưa ra cho bạn những thông tin cụ thể về nguy cơ tái phát. Bác sĩ sẽ đặt những câu hỏi chi tiết về tình trạng sức khỏe của trẻ. Một số trẻ có thể được làm xét nghiệm máu hoặc thực hiện các chẩn đoán hình ảnh như một phần của việc chăm sóc và theo dõi thường xuyên sau điều trị. Tuy nhiên việc đề nghị xét nghiệm phụ thuộc vào một số yếu tố, bao gồm loại và giai đoạn ung thư được chẩn đoán ban đầu, cùng các phương pháp điều trị đã được áp dụng.

Việc dự đoán trước khi làm xét nghiệm theo dõi hoặc chờ đợi kết quả xét nghiệm có thể gây căng thẳng cho bạn và các thành viên khác trong gia đình. Điều này được gọi là “chứng sợ kiểm tra”. Tìm hiểu thêm về cách đối phó với tình trạng căng thẳng này ở đây.

Kiểm soát tác dụng phụ dài hạn và muộn của ung thư ở trẻ em

Thời gian sau khi điều trị kết thúc càng dài, khả năng khối u tái phát càng ít. Tại thời điểm này, việc theo dõi tác dụng muộn là phần quan trọng của các đợt tái khám tiếp theo. Các tác dụng muộn có thể xảy ra ở hầu hết mọi nơi trong cơ thể, bao gồm các rối loạn về sức khỏe thể chất, chẳng hạn như các vấn đề ở tim, phổi, cũng như các vấn đề về nhận thức (trí nhớ, suy nghĩ và độ tập trung) và cảm xúc như lo lắng, trầm cảm và khó khăn trong học tập.

Tùy theo phương pháp điều trị đã áp dụng cho trẻ, bác sĩ sẽ đề nghị những thăm khám lâm sàng và xét nghiệm cần thiết để kiểm tra các tác dụng muộn. Chăm sóc theo dõi cũng cần quan tâm đến chất lượng cuộc sống của trẻ, như các vấn đề về sự phát triển hoặc cảm xúc.

Nhóm Ung thư trẻ em Hoa Kỳ (COG) đã nghiên cứu các tác động về thể chất và tâm lý mà những người sống sót sau ung thư thời thơ ấu phải đối mặt. Từ đó, COG đã khuyến nghị chăm sóc theo dõi lâu dài cho những người sống sót sau ung thư ở trẻ em, thanh thiếu niên và thanh niên có thể tìm thấy trên một trang web riêng.

Lưu giữ hồ sơ sức khỏe cá nhân của trẻ

Bạn được khuyến khích lưu giữ hồ sơ y tế cá nhân của trẻ. Bác sĩ sẽ giúp bạn tạo hồ sơ này. Như vậy, khi bước vào tuổi trưởng thành, trẻ sẽ có một hồ sơ về tiền sử bệnh tật rõ ràng bằng văn bản về chẩn đoán, phương pháp điều trị và các khuyến nghị của bác sĩ về lịch trình chăm sóc theo dõi. ASCO sẽ hỗ trợ tạo ra một bản tóm tắt điều trị để theo dõi quá trình điều trị ung thư của con bạn và đẩy mạnh kế hoạch chăm sóc người vượt qua bệnh ung thư.

Một số trẻ tiếp tục gặp bác sĩ chuyên khoa ung thư, trong khi những trẻ khác được chuyển về chăm sóc bởi bác sĩ gia đình hoặc chuyên gia chăm sóc sức khỏe khác. Quyết định này phụ thuộc vào một số yếu tố, bao gồm:

• Loại và giai đoạn ung thư
• Các tác dụng phụ
• Các quy định của bảo hiểm y tế
• Nguyện vọng của gia đình

Hãy tham khảo ý kiến của đội ngũ y tế về vấn đề chăm sóc y tế trong tương lai và bất kỳ mối quan tâm nào của bạn về sức khỏe trẻ.

Nếu bác sĩ hiện tại không trực tiếp tham gia chăm sóc cho trẻ trước đây, hãy chia sẻ bản tóm tắt điều trị ung thư và các mẫu kế hoạch chăm sóc với họ và với tất cả các nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe trong tương lai. Chi tiết về phương pháp điều trị ung thư cụ thể được đưa ra rất có giá trị đối với các chuyên gia chăm sóc sức khỏe, những người sẽ chăm sóc trẻ trong suốt cuộc đời.

Phần tiếp theo trong hướng dẫn này là Chiến thắng bệnh. Phần này mô tả cách đối phó với những thách thức trong cuộc sống hàng ngày sau khi được chẩn đoán mắc ung thư. Sử dụng menu để chọn đọc một phần khác trong hướng dẫn này.

Tài liệu tham khảo

Wilms Tumor – Childhood: Follow-Up Care