menu toggle
list list 0
Đã thích Thích

Thông tin chung về Trastuzumab

user

Ngày:

20/05/2022

user

Lượt xem:

155

Bài viết thứ 71/82 thuộc chủ đề “Ung thư vú”

Biên dịch: Hoàng Thu Hà

Hiệu đính: Phùng Thị Huyền, Nguyễn Văn Tùng, Đặng Tiến Giang

Trastuzumab là gì?

Trastuzumab là thuốc sử dụng trong liệu pháp đích (liệu pháp sinh học). Các liệu pháp đích chặn sự phát triển và lan tỏa của ung thư. Chúng nhắm đến và can thiệp vào quá trình trong các tế bào giúp ung thư phát triển.

Thuốc hoạt động thế nào?

Các liệu pháp đích chặn sự phát triển và lan tràn của ung thư. Chúng nhắm đến và can thiệp vào quá trình trong các tế bào giúp ung thư phát triển.

Một số tế bào ung thư vú có mức protein được gọi là HER2 trên bề mặt tế bào cao hơn mức bình thường. Những protein này tham gia thúc đẩy tế bào ung thư tăng trưởng. Chừng một trong năm (20%) ung thư vú xâm lấn (ung thư vú có tiềm năng lan tới các bộ phận khác của cơ thể) có protein này và được gọi là dương tính với HER2.

Trastuzumab làm việc bằng cách tự đính với các protein HER2 nên các tế bào ung thư không được kích thích để phát triển nữa. Thuốc cũng giúp hệ miễn dịch của cơ thể phá hủy tế bào ung thư vú.

Khi nào chỉ định trastuzumab?

Chỉ những người ung thư vú dương tính với HER2 mới hưởng lợi từ trastuzumab. Nếu ung thư vú của bạn âm tính với HER2, thì trastuzumab không mang lại lợi ích gì cho bạn.

Có nhiều xét nghiệm để đo mức độ HER2 được thực hiện trên mô vú lấy ra trong khi sinh thiết hoặc phẫu thuật.

Xét nghiệm HER2 thông thường được làm trên ung thư vú xâm lấn, nên nhiều khả năng không được đề cập đến nếu bạn mắc ung thư vú giai đoạn sớm được gọi là carcinoma ống tuyến vú tại chỗ (DCIS).

Trastuzumab có thể không phù hợp cho những người có vấn đề tim mạch hoặc huyết áp cao không được kiểm soát tốt. Nếu ung thư vú của bạn là dương tính với HER2 và bạn có vấn đề về tim, bác sĩ điều trị thường bố trí các xét nghiệm bổ sung để kiểm ra chức năng tim của bạn.

Khi nào trastuzumab được chỉ định?

Ung thư vú nguyên phát

Trastuzumab thường được dùng như là thuốc điều trị ung thư vú nguyên phát (ung thư vú chưa lan quá vú hoặc tới các hạch bạch huyết dưới cánh tay).

Trước phẫu thuật

Đôi khi trastuzumab được dùng trước phẫu thuật và được gọi là liệu pháp bổ trợ hoặc liệu pháp ban đầu. Nó cũng có thể được dùng để làm chậm sự phát triển của ung thư vú để làm giảm khả năng lan tới các bộ phận khác của cơ thể, hoặc để làm giúp co khối u ung thư vú lớn trước phẫu thuật. Thuốc có thể được dùng cùng với hóa trị và đôi khi với một thuốc khác được gọi là pertuzumab (Perjeta).

Bác sĩ điều trị sẽ giải thích lý do khuyến nghị cho mỗi loại điều trị và khi nào thuốc được chỉ định.

Sau phẫu thuật

Thuốc có thể được chỉ định sau phẫu thuật để làm giảm khả năng ung thư vú quay trở lại hoặc lan tới các bộ phận khác của cơ thể, và được gọi là điều trị bổ trợ. Thuốc có thể được chỉ định cùng với hoặc sau hóa trị và đôi khi cùng với pertuzumab.

Ung thư vú tái phát

Trastuzumab có thể được dùng để điều trị ung thư vú quay trở lại ở ngực, vú hoặc da gần với vị trí ban đầu hoặc ở vết sẹo (được gọi là tái phát tại chỗ).

Trastuzumab cũng có thể dược dùng để điều trị ung thư vú thứ phát, là khi các tế bào ung thư vú lan từ vú tới các bộ phận khác của cơ thể như là xương, phổi, gan hoặc não.

Trastuzumab được sử dụng như thế nào?

Trastuzumab có thể được dùng dưới dạng truyền tĩnh mạch ở cánh tay hoặc bàn tay.

Thuốc cũng có thể được chỉ định tiêm vào mô mỡ dưới da (tiêm dưới da) ở đùi bạn.

Trastuzumab được dùng phổ biến nhất mỗi ba tuần một lần. Một số người được chỉ định hàng tuần. Bạn thường sẽ được điều trị như là bệnh nhân ngoại trú tại bệnh viện, mặc dầu một số người có thể được điều trị tại nhà.

Trastuzumab thường được chỉ định với hóa trị do đã được nghiên cứu trong các thử nghiệm lâm sàng. Thuốc cũng có thể được chỉ định cùng với các điều trị khác như xạ trị, liệu pháp nội tiết và liệu pháp sinh học khác được gọi là pertuzumab (Perjeta).

Truyền tĩnh mạch

Lần truyền đầu tiên thường diễn ra trong một giờ rưỡi. Bạn sẽ được yêu cầu nằm viện trong vài giờ sau điều trị để đảm bảo bạn không cảm thấy mệt trước khi ra về. Nếu không có vấn đề gì, các liều sau có thể được truyền trong 30 phút và bạn sẽ chỉ cần ở viện trong một hai tiếng sau đó.

Thuốc có thể được đưa qua một ống luồn vào ven mỗi lần truyền, hoặc có thể được đưa qua một dụng cụ nằm yên ở vị trí trong suốt liệu trình điều trị.

Dạng tiêm

Thuốc được tiêm trong hai tới năm phút. Các lần tiêm được tiêm lần lượt vào đùi phải và trái. Bạn sẽ được yêu cầu nằm viện trong một vài tiếng sau lần tiêm đầu tiên để đảm bảo bạn không thấy mệt trước khi ra về. Nếu không có vấn đề gì thì bạn sẽ không cần nằm lại lâu sau các lần tiêm sau.

Nếu bạn đã truyền tĩnh mạch trastuzumab thì bạn có thể chuyển sang tiêm dưới da.

Các thuốc tương đương sinh học với trastuzumab như là Herzuma, Kanjinti và Ontruzant không có ở dạng tiêm dưới da.

Điều gì sẽ xảy ra nếu bỏ lỡ một liều?

Nếu bạn đang được điều trị bằng trasuzumab trong nhiều tháng, bạn có thể muốn lỡ hoặc trì hoãn một lần điều trị, ví dụ để đi nghỉ. Nếu bạn muốn làm việc này thì hãy thảo luận với bác sĩ điều trị trước đã. 

Dùng trastuzumab trong bao lâu?

Điều trị ung thư vú nguyên phát: thường được dùng trong 1 năm (chừng 18 đợt).

Dùng trước phẫu thuật: thường được dùng 4-6 đợt.

Điều trị ung thư vú thứ phát: thường được dùng khi thuốc vẫn kiểm soát ung thư.

Các tác dụng phụ của trastuzumab

Giống như bất kỳ điều trị nào khác, trastuzumab cũng có thể gây tác dụng phụ. Mỗi người phản ứng khác nhau với thuốc và một số người có nhiều tác dụng phụ hơn những người khác. Các tác dụng phụ này có thể quản lý được và các tác dụng phụ được mô tả không phải là sẽ gặp ở tất cả mọi người.

Nếu bạn có lo ngại về bất kỳ tác dụng phụ nào (kể cả chưa được liệt kê ở đây) hãy nói chuyện với bác sĩ điều trị càng sớm càng tốt.

Các tác dụng phụ phổ biến

Các triệu chứng giống như cúm

Sốt, lạnh run và đau nhẹ ở một vài bộ phận của cơ thể có thể xảy ra trong hoặc ngay sau điều trị. Các triệu chứng này là phổ biến hơn ở lần điều trị đầu tiên trastuzumab và thường không kéo dài. Có thể uống thuốc giảm đau.

Buồn nôn

Triệu chứng này thường là nhẹ và không kéo dài lâu. Có thể được chỉ định thuốc chống mệt mỏi để làm giảm nhẹ.

Tiêu chảy

Bạn có thể bị tiêu chảy nhẹ. Bác sĩ điều trị hoặc bác sĩ đa khoa có thể kể đơn thuốc để giúp kiểm soát điều này. Hãy liên lạc với bác sĩ điều trị nếu bạn đi ngoài bốn lần hoặc nhiều hơn trong vòng 24 giờ.

Đau tại nơi tiêm

Nếu bạn tiêm trastuzumab dưới da thì bạn có thể đau một chút ở nơi tiêm.

Các tác dụng phụ ít phổ biến hơn

Sau lần điều trị đầu tiên bạn có thể có các tác dụng phụ khác gồm:

  • Đau đầu
  • Chóng mặt
  • Đau cơ và khớp
  • Phát ban
  • Nôn mửa
  • Khó thở

Các tác dụng phụ này thường là nhẹ và không tiếp tục trong các lần điều trị sau.

Các tác dụng phụ hiếm gặp

Phản ứng dị ứng

Nếu bạn có phản ứng dị ứng với trastuzumab thì chắc nó sẽ xảy ra trong vòng vài giờ đầu sau điều trị và nhiều khả năng nhất sẽ là lần dùng thuốc đầu tiên hoặc thứ hai. Phản ứng có thể từ nhẹ tới nghiêm trọng, nhưng các phản ứng nghiêm trọng là không phổ biến.

Bạn sẽ được theo dõi kỹ trong khi điều trị để bất kỳ phản ứng nào xảy ra có thể được giải quyết ngay lập tức. Các triệu chứng của dị ứng gồm đỏ da, phát ban da, ngứa, đau lưng, hơi thở ngắn, choáng, sốt hoặc lạnh run. Nếu bạn có phản ứng nghiêm trọng thì sẽ dừng điều trị ngay.

Thi thoảng các triệu chứng này bắt đầu sau điều trị 6 giờ. Nếu việc này xảy ra hãy liên lạc với bác sĩ ngay lập tức.

Các vấn đề về tim

Có khả năng thấp xảy ra các vấn đề về tim như là nhịp tim bất thường, có thể gây ra các triệu chứng như là khó thở và tim đập nhanh, khó chịu ở ngực hoặc cảm giác như tim đang đập dồn dập.

Các xét nghiệm kiểm tra tim làm việc như thế nào như là siêu âm tim hoặc MUGA scan (sử dụng một lượng nhỏ vật liệu phóng xạ) thường được thực hiện trước khi bắt đầu điều trị.

Bạn có thể tiếp tục được xét nghiệm (thường là siêu âm tim) mỗi ba tháng trong khi đang điều trị, và mỗi sáu tháng trong hai năm sau liều trastuzumab cuối cùng.

Các vấn đề về tim nhiều khả năng xảy ra hơn khi trastuzumab được truyền đồng thời với hóa trị hoặc nếu bạn đã có vấn đề về tim.

Nếu bạn gặp vấn đề về tim, điều trị có thể được tạm thời dừng lại. Đôi khi có thể cần dừng vĩnh viễn. Bạn có thể cần điều trị bệnh tim gây ra do dùng trastuzumab.

Chỉ rất ít người truyền trastuzumab có vấn đề về tim và thường họ hồi phục sau khi điều trị kết thúc.

Có thai, tránh thai và nuôi con bằng sữa mẹ

Trastuzumab không được chỉ định trong khi mang thai và phụ nữ được khuyên không mang thai khi sử dụng thuốc do thuốc có thể nguy hại cho thai nhi đang phát triển. Một số phụ nữ vẫn có thể có thai thậm chí nếu kinh nguyệt của họ không đều hoặc đã dừng, nên cần dùng biện pháp tránh thai có hiệu quả như là bao cao su trong ít nhất bảy tháng sau khi kết thúc điều trị.

Nuôi con bằng sữa mẹ cũng không được khuyến nghị trong khi đang điều trị bằng trastuzumab hoặc trong vòng bảy tháng sau liều cuối cùng.

Đi du lịch và tiêm vắc xin

Phụ thuộc vào bạn đang dùng trastuzumab hoặc không dùng trastuzumab cùng với hóa trị hoặc tiếp theo hóa trị, bạn có thể hoặc không thể tiêm vắc xin du lịch hoặc vắc xin thường quy. Nếu bạn cần tiêm vắc xin, hãy thảo luận với bác sĩ điều trị trước tiên.

Tài liệu tham khảo

https://breastcancernow.org/sites/default/files/publications/pdf/bcc41_trastuzumab_herceptin_2019_web.pdf

keyword

Từ khóa

prevBig

Quay lại

list list 0
Đã thích Thích