Nguyên nhân tổn thương phổi do thuốc lá điện tử

Việc nghiên cứu về bệnh lý phổi liên quan đến hút thuốc lá điện tử đang còn ở giai đoạn đầu, nhưng nghiên cứu của Mayo Clinic đã được công bố trên tạp chí New England Journal of Medicine (NEJM) cho thấy tổn thương phổi do hút thuốc lá điện tử rất có thể là do độc tính trực tiếp hoặc do sự tổn thương mô gây bởi các khói hóa chất độc hại có trong loại thuốc lá này.

Các nhà nghiên cứu đã xem xét các mẫu sinh thiết phổi từ 17 bệnh nhân, tất cả đều hút thuốc lá điện tử và nghi ngờ bị tổn thương phổi liên quan đến loại thuốc lá này. Đây là nghiên cứu đầu tiên kiểm tra mẫu sinh thiết từ những bệnh nhân có tổn thương phổi do hút thuốc lá điện tử. Các nhà nghiên cứu không tìm thấy bất kỳ bằng chứng nào về tổn thương mô được gây ra bởi sự tích tụ lipid – tức các chất béo chẳng hạn như dầu khoáng – vốn bị nghi ngờ là nguyên nhân gây tổn thương phổi liên quan đến hút thuốc lá điện tử.

“Mặc dù không thể loại bỏ vai trò tiềm tàng của lipid nhưng chúng tôi vẫn chưa tìm thấy bất kỳ điều gì chứng minh sự tích tụ lipid gây ra tổn thương phổi. Thay vào đó, đây dường như là một loại tổn thương hóa học trực tiếp, tương tự như những gì có thể nhìn thấy khi bị phơi nhiễm với hơi, khí hoặc các tác nhân độc hại”, Brandon Larsen, Bác sĩ, Tiến sĩ, nhà giải phẫu bệnh học tại Mayo Clinic Arizona, và là một chuyên gia về bệnh lý phổi cho biết.

Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC) đã báo cáo có hơn 800 trường hợp tổn thương phổi liên quan đến việc sử dụng, hoặc hút thuốc lá điện tử trong vài tháng qua. Có 12 trường hợp tử vong đã được xác nhận ở 10 tiểu bang và kết quả điều tra cho thấy các sản phẩm có chứa THC – hợp chất chính có hoạt tính trên tâm thần có trong cần sa hoặc các loại dầu cần sa khác (như cannabidiol hoặc CBD) cũng có thể đóng vai trò trong việc này.

Một số tiểu bang đã áp dụng lệnh cấm tạm thời đối với việc bán thuốc lá điện tử hoặc chất lỏng có mùi hương trong khi chờ các nhà nghiên cứu điều tra. Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) đang xem xét lệnh cấm đối với tất cả các chất lỏng thuốc lá điện tử có hương vị phi thuốc lá. CDC cũng khuyến cáo không nên sử dụng thuốc lá điện tử cho trẻ em, thanh niên, phụ nữ mang thai hoặc người lớn chưa từng sử dụng các sản phẩm thuốc lá. Hiệp hội Phổi Hoa Kỳ cảnh báo rằng thuốc lá điện tử không an toàn và có thể gây tổn thương phổi không phục hồi.

Trong số 17 mẫu sinh thiết đã được kiểm tra, có 2 mẫu đến từ các bệnh nhân của Mayo Clinic. Số còn lại đến từ các bệnh viện trên khắp Hoa Kỳ được gửi đến Mayo Clinic để điều tra thêm. Tất cả các bệnh nhân đều hút thuốc lá điện tử, và 71% đã hút thuốc lá điện tử với cần sa hoặc dầu cần sa. Tất cả đều cho thấy tổn thương phổi cấp tính, bao gồm viêm phổi, và 2 trong số các bệnh nhân đã tử vong.

“Chúng tôi không ngạc nhiên với những phát hiện liên quan đến độc tính”, Tiến sĩ Larsen, tác giả chính của nghiên cứu cho biết. “Chúng tôi từng quan sát thấy điều tương tự ở một vài trường hợp rải rác trong 2 năm qua, nhưng bây giờ chúng tôi lại đang chứng kiến các ca bất ngờ tăng vọt. Nghiên cứu của chúng tôi đưa ra đánh giá chi tiết đầu tiên về những bất thường có thể xảy ra khi sinh thiết phổi để giúp các bác sĩ lâm sàng và các nhà bệnh học đưa ra chẩn đoán trong bối cảnh lâm sàng phù hợp.”

Tổn thương phổi liên quan đến hút thuốc lá điện tử có thể khó chẩn đoán, trừ khi các bác sĩ lâm sàng và các nhà bệnh lý học có được thông tin trước đó, Tiến sĩ Larsen nói.

“Đây là một cuộc khủng hoảng sức khỏe cộng đồng và rất nhiều người đang làm việc cật lực ngày đêm để tìm ra thủ phạm, cũng như hóa chất nào chịu trách nhiệm”, tiến sĩ Larsen nói. “Dựa trên những gì đã thấy trong nghiên cứu của chúng tôi, chúng tôi nghi ngờ rằng hầu hết các trường hợp liên quan đến các tạp nhiễm hóa học, các sản phẩm phụ độc hại hoặc các chất độc hại khác trong chất lỏng của hút thuốc lá điện tử.”

Tại thời điểm này, người dân nên chú ý đến những khuyến cáo của các tổ chức y tế và cơ quan sức khỏe cộng đồng về sự nguy hiểm của thuốc lá điện tử.

“Mọi người nên nhận thức được rằng thuốc lá điện tử không phải là không có nguy cơ tiềm ẩn, bao gồm cả nguy cơ đe dọa đến tính mạng và tôi nghĩ rằng nghiên cứu của chúng tôi hỗ trợ tuyên bố này”, theo Larsen. “Hãy thận trọng dựa trên những quan sát của chúng tôi để tìm ra giải pháp quản lý tốt hơn ngành công nghiệp thuốc lá và giáo dục cộng đồng, đặc biệt là giới trẻ về những rủi ro liên quan đến việc hút thuốc lá điện tử.”

Tài liệu tham khảo

https://www.mayoclinic.org/