Các loại vaccine COVID-19
Ở Mỹ, hiện có 3 loại vaccine COVID-19 được chấp thuận và khuyến cáo sử dụng hoặc đang ở thử nghiệm lâm sàng giai đoạn 3 trên quy mô lớn.
Không có loại vaccine nào có thể gây ra COVID-19. Bên dưới mô tả về cách hoạt động của các loại vaccine giúp cơ thể nhận diện và bảo vệ khỏi virus.
- mRNA vaccines chứa thành phần của virus SARS-CoV-2 giúp tế bào nhận diện được protein ngoại lai chỉ đặc hiệu cho mỗi loại virus. Sau khi tạo ra các bản sao của protein virus, tế bào của cơ thể sẽ phá hủy các vật chất di truyền từ vaccine. Sau đó, cơ thể sẽ nhận diện được các protein ngoại lai này và tạo ra tế bào lympho T và lympho B. Các tế bào này sẽ ghi nhớ cách tiêu diệt virus nếu cơ thể tiếp xúc với chúng trong tương lai.
- Vaccine tiểu đơn vị protein chỉ chứa các protein của virus thay vì toàn bộ virus như thông thường. Sau khi tiêm vaccine, cơ thể sẽ nhận diện được protein ngoại lai và tạo ra các tế bào lympho T cũng như kháng thể. Cơ thể sẽ ghi nhớ cách chống lại virus COVID-19 nếu tiếp xúc với chúng trong tương lai.
- Vaccine vectơ chứa một virus khác với SARS-CoV-2 nhưng đã được biến đổi thành phần. Bên trong lớp vỏ của virus biến đổi, có chứa thành phần của virus gây bệnh COVID-19. Đây được gọi là “vectơ virus”. Khi vectơ virus ở bên trong tế bào của cơ thể, vật chất di truyền sẽ giúp tế bào tạo ra một loại protein đặc hiệu của virus corona. Nhờ vector virus, các tế bào của cơ thể sẽ tạo ra các bản sao của protein. Sau đó, hệ miễn dịch sẽ tạo ra tế bào lympho T và tế bào lympho B ghi nhớ cách chống lại virus nếu tiếp xúc với chúng trong tương lai.
Liều tiêm vaccine COVID-19
Tùy thuộc vào loại vaccine, sẽ cần tiêm từ 1 đến 2 liều để tạo ra đáp ứng miễn dịch đầy đủ:
- Hai liều: Vaccine Pfizer- BioNTech và Moderna. Liều thứ hai cách liều đầu tiên từ 3-4 tuần. Được xem là tiêm đầy đủ khi đã được hai tuần sau mũi tiêm thứ hai.
- Một liều: Vaccine Johnson & Johnson’s Janssen (J&J). Tiêm đầy đủ khi đã được hai tuần sau khi tiêm.
Mức độ bảo vệ chưa đầy đủ nếu dưới hai tuần sau khi tiêm vaccine hoặc chưa được tiêm liều thứ hai. Sau khi tiêm vaccine, đầy đủ hay chưa đầy đủ, vẫn nên thực hiện các biện pháp phòng chống dịch bao gồm khẩu trang, rửa tay và giãn cách vật lý.
Tài liệu tham khảo
https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/vaccines/different-vaccines/how-they-work.html (ngày 9/3/2021)
0
