Bác sĩ dùng nhiều xét nghiệm khác nhau để tìm và chẩn đoán khối u, đồng thời xem xét mức độ di căn của chúng. Di căn là tình trạng khối u lan rộng từ nơi bắt đầu đến những nơi khác trong cơ thể. Ví dụ, các xét nghiệm hình ảnh có thể cho thấy được hình ảnh bên trong cơ thể và cho biết khối u đã lan rộng hay chưa. Ngoài ra, các bác sĩ cũng có thể làm các xét nghiệm để tìm ra phương pháp điều trị hiệu quả nhất.
Đối với hầu hết các loại khối u, sinh thiết là phương pháp duy nhất nhất để xác định chắc chắn khối u đó có phải là ung thư hay không. Khi sinh thiết, bác sĩ lấy một mẫu mô nhỏ để kiểm tra trong phòng thí nghiệm. Trong trường hợp không thể sinh thiết, bác sĩ có thể đề xuất các xét nghiệm khác để hỗ trợ cho chẩn đoán.
Phần này sẽ giới thiệu về các xét nghiệm được lựa chọn để chẩn đoán khối u hệ thần kinh trung ương. Tuy nhiên không phải tất cả các xét nghiệm đều được sử dụng cho mọi trẻ em. Những yếu tố cần cân nhắc khi lựa chọn xét nghiệm chẩn đoán:
- Loại khối u nghi ngờ
- Dấu hiệu và triệu chứng
- Tuổi và tổng trạng của trẻ
- Kết quả xét nghiệm trước đó
Ngoài thăm khám thực thể, các xét nghiệm sau đây có thể được sử dụng để chẩn đoán u hệ thần kinh trung ương:
- Chụp cộng hưởng từ (MRI): Đây là xét nghiệm chủ yếu được sử dụng để tìm ra khối u não và lên kế hoạch điều trị. Thay vì sử dụng tia X, MRI sử dụng từ trường để tạo ra những hình ảnh chi tiết trong cơ thể. Để những hình ảnh này được rõ ràng hơn, người ta thường đưa vào cơ thể bệnh nhân một loại thuốc nhuộm (thuốc cản quang) trước khi bắt đầu quét hình ảnh. Bệnh nhân có thể được tiêm thuốc vào tĩnh mạch hoặc uống thuốc (dạng viên hoặc lỏng).
- Chụp cắt lớp vi tính (CT hoặc CAT): Chụp CT có thể lấy được nhiều hình ảnh bên trong cơ thể bằng cách sử dụng tia X dưới nhiều góc độ khác nhau. Những hình ảnh 3 chiều kết hợp bởi máy tính cho thấy những bất thường hay khối u trong cơ thể. Chụp CT cũng có thể đo được kích thước của khối u. Đôi khi, để những hình ảnh này được rõ ràng hơn người ta thường đưa vào cơ thể bệnh nhân một loại thuốc nhuộm (thuốc cản quang) trước khi bắt đầu quét hình ảnh. Bệnh nhân được tiêm thuốc vào tĩnh mạch hoặc uống thuốc (dạng viên hoặc lỏng). Mặc dù MRI (xem ở trên) là một xét nghiệm ưu tiên hơn nhưng chụp CT có thể là một lựa chọn để chẩn đoán khối u não.
- Sinh thiết: Sinh thiết khối u hệ thần kinh trung ương thường được thực hiện bằng phẫu thuật lấy đi một lượng nhỏ mô để phân tích dưới kính hiển vi bởi bác sĩ giải phẫu bệnh. Bác sĩ giải phẫu bệnh là bác sĩ chuyên phân tích các mẫu xét nghiệm trong phòng thí nghiệm và đánh giá các tế bào, mô và cơ quan để chẩn đoán bệnh. Các xét nghiệm khác có thể xác định sự hiện diện của một khối u, nhưng chỉ có sinh thiết mới đưa ra được chẩn đoán chính xác. Loại sinh thiết được thực hiện phụ thuộc vào vị trí của khối u.
- Xét nghiệm phân tử khối u: Bác sĩ có thể khuyên bạn nên làm các xét nghiệm trên khối u để xác định các gen, protein cụ thể và các yếu tố đặc hiệu khác của khối u. Kết quả của các xét nghiệm này có thể giúp xác định những lựa chọn điều trị cho con bạn. Xét nghiệm này không được thực hiện cho tất cả các khối u hệ thần kinh trung ương ở trẻ em nhưng có thể được thực hiện cho một số loại u và trong các thử nghiệm lâm sàng (xem Nghiên cứu mới nhất).
Bác sĩ sẽ thông báo tất cả các kết quả sau khi làm xong các xét nghiêm chẩn đoán. Nếu được chẩn đoán là khối u hệ thần kinh trung ương, những kết quả này sẽ giúp bác sĩ mô tả khối u. Đây được gọi là đánh giá giai đoạn và phân loại.
Phần tiếp theo trong hướng dẫn này là Giai đoạn và phân loại. Phần này giúp giải thích hệ thống các bác sĩ sử dụng để mô tả tình trạng bệnh. Bạn có thể xem những bài viết khác cùng chủ đề trong danh sách này.
Tài liệu tham khảo
https://www.cancer.net/cancer-types/central-nervous-system-tumors-childhood/diagnosis
0
