Biên dịch: Nguyễn Tấn Khanh
Hiệu đính: Bs. Lê Trần Ánh Ngân, Lê Hà Cảnh Châu
Được chấp thuận bởi Ban biên tập Cancer.Net, tháng 2/2012
Được chấp thuận bởi Ban biên tập Yhoccongdong.com, tháng 12/2019
Tìm hiểu về ung thư giúp bạn hiểu được bố mẹ bạn đang phải trải qua những gì. Biết nhiều hơn về ung thư và cách điều trị bệnh này có thể giúp giảm đi nỗi lo sợ về nó. Một vài điều bạn đã từng thấy hoặc nghe về ung thư có thể không đúng với bố mẹ bạn. Hầu hết mọi người cảm thấy tốt hơn khi họ được biết trước về những điều sẽ xảy ra.
“Khi bố nói với tôi rằng ông ấy bị ung thư, tôi thực sự rất sợ hãi. Mọi điều tôi đã nghe được về ung thư thực sự rất kinh khủng. Rồi tôi nghĩ, “Chà, mình thực sự biết gì về căn bệnh này?”. Câu trả lời là “Không quá nhiều”. Vì vậy, tôi bắt đầu đọc nhiều sách và tìm hiểu trên Internet. Bố thậm chí nói với tôi rằng một vài thông tin trên Web là không đúng đối với loại ung thư mà ông mắc phải. Ung thư vẫn khá đáng sợ, nhưng tôi biết được rằng người ta vẫn vượt qua nó. Bây giờ, tôi không còn quá sợ căn bệnh này nữa” – Abdul, 14 tuổi.
Một vài thứ cần nhớ
- Không phải những thứ bạn làm, suy nghĩ hay lời nói của bạn là nguyên nhân gây ra ung thư cho bố mẹ.
- Bạn không thể lây ung thư từ người khác.
- Các nhà khoa học đang phát minh ra nhiều phương pháp mới và tốt hơn để phát hiện và điều trị ung thư.
- Nhiều người vẫn vượt qua được ung thư.
Ung thư là gì
Các bác sĩ đã tìm ra hơn 100 loại ung thư khác nhau. Ung thư là một nhóm các bệnh liên quan khởi đầu từ trong các tế bào, đơn vị cơ bản của sự sống trong cơ thể. Để hiểu về ung thư, chúng ta cần biết được những gì diễn ra khi những tế bào bình thường trở thành tế bào ung thư.
Thông thường, các tế bào phát triển và phân chia để tạo thành nhiều tế bào hơn chỉ khi cơ thể cần đến chúng. Quá trình có trật tự này giúp cơ thể phát triển khỏe mạnh. Tuy nhiên, đôi lúc tế bào cứ phân chia, khi mà cơ thể không cần đến tế bào mới. Những tế bào dư thừa này tạo ra một khối mô lớn, gọi là khối u. Khối u có thể lành tính hoặc ác tính. Một số loại ung thư không tạo ra khối u. Ví dụ như bệnh bạch cầu là một loại ung thư ở tủy xương và máu.
- Khối u lành tính không phải là ung thư. Chúng có thể bị loại bỏ và không lan rộng ở các phần khác của cơ thể.
- Khối u ác tính là ung thư. Tế bào trong những khối u này không bình thường, phân chia và phát triển một cách không kiểm soát. Chúng có thể xâm chiếm và gây tổn thương các mô gần đó, cũng như lan rộng sang các bộ phận khác trong cơ thể. Sự lan rộng từ một phần của cơ thể sang phần khác gọi là di căn.
Hầu hết các bệnh ung thư được đặt tên theo cơ quan hoặc loại tế bào mà từ đó chúng khởi phát. Ví dụ, ung thư bắt đầu ở phổi gọi là ung thư phổi.
Tại sao chúng ta mắc ung thư?
Thường không xác định được nguyên nhân cho hầu hết các loại ung thư. Các nhà khoa học vẫn đang tìm hiểu về những yếu tố có nguy cơ cao khiến chúng ta mắc ung thư. Yếu tố rủi ro bao gồm tuổi, tiền sử mắc ung thư trong gia đình, sử dụng thuốc lá, tiếp xúc với phóng xạ và các chất hóa học, nhiễm trùng với một loại vi rút hay vi khuẩn nào đó, hoặc có những biến đổi về gene.
Mặc dù không ai có thể nói trước được tương lai, tốt hơn chúng ta nên nhớ rằng hầu hết ung thư không truyền từ bố mẹ sang con cái. Điều đó có nghĩa là ung thư không mang tính chất di truyền. Tuy nhiên, tiền sử mắc ung thư trong gia đình đôi khi có thể là một yếu tố nguy cơ. Do đó, bạn nên nói chuyện với bố mẹ hay bác sĩ để hiểu hơn về loại ung thư mà bố mẹ đang mắc phải.
Bác sĩ có thể chữa được bệnh ung thư không?
Các nhà khoa học luôn tìm ra những cách tốt hơn để điều trị ung thư. Điều này có nghĩa là nhiều người sẽ được chữa trị thành công. Tuy nhiên, bác sĩ cần thân trọng khi dùng từ “chữa khỏi” cho đến khi bệnh nhân không tái phát trong nhiều năm. Việc điều trị ung thư có thể làm thuyên giảm bệnh khiến cho bác sĩ không tìm thấy các dấu hiệu của bệnh ung thư. Nhưng đôi khi bệnh có thể quay trở lại, gọi là tái phát. Việc bố mẹ bạn có được chữa khỏi ung thư hay không tùy thuộc vào nhiều yếu tố, và không sách vở nào có thể nói cho bạn biết điều gì sẽ xảy ra. Cách tốt nhất là nói chuyện với bố mẹ và bác sĩ hay y tá của họ.
Có thể tìm kiếm thêm thông tin ở đâu?
Để tìm hiểu thêm và được giải đáp thắc mắc, bạn có thể liên hệ Viện Ung thư Quốc gia (National Cancer Institute – NCI) thông qua các cách sau:
Điện thoại 1-800-4-CANCER (1-800-422-6237)
Website www.cancer.gov
www.cancer.gov/espanol
Trò chuyện trực tuyến livehelp.cancer.gov
(dịch vụ nhắn tin tức thời của NCI)
E-mail cancergovstaff@mail.nih.gov
Các ấn phẩm khác tại www.cancer.gov/publications hoặc liên hệ 1-800-4-CANCER.
Tất cả các dịch vụ đều miễn phí và bảo mật.
Tài liệu tham khảo
https://www.cancer.gov/publications/patient-education/when-your-parent-has cancer.pdf
