Chẩn đoán hội chứng Carcinoid
Đánh giá các dấu hiệu và triệu chứng để loại trừ các nguyên nhân khác gây đỏ da và tiêu chảy. Nếu không tìm thấy các yếu tố nào khác thì có thể nghi ngờ là hội chứng carcinoid.
Để xác định chẩn đoán, nên thực hiện các cận lâm sàng sau:
- Xét nghiệm nước tiểu: đánh giá lượng serotonin dư thừa – chất hoá học được bài tiết nhiều nhất bởi các khối u carcinoid.
- Xét nghiệm máu: có thể phát hiện hàm lượng cao các chất hoá học được tiết ra bởi u.
- Chẩn đoán hình ảnh: giúp xác định vị trí u carcinoid nguyên phát và đánh giá mức độ lan rộng. CTscan bụng thường được sử dụng do u carcinoid khởi phát tại đường tiêu hoá chiếm tỉ lệ cao nhất. Ngoài ra, MRI hoặc PET cũng có thể hữu ích trong một số trường hợp nhất định.
- Nội soi đường tiêu hoá trên, dưới: phát hiện u tại ống tiêu hoá.
- Nội soi khí phế quản: phát hiện u tại phổi.
- Sinh thiết: chẩn đoán xác định u carcinoid, loại hình sinh thiết phụ thuộc vào vị trí u.
Điều trị hội chứng Carcinoid
Việc điều trị hội chứng carcinoid phụ thuộc vào vấn đề điều trị ung thư và cũng liên quan đến việc sử dụng một số loại thuốc để kiểm soát các dấu hiệu, triệu chứng đặc trưng.
Điều trị bao gồm:
- Phẫu thuật: nhằm loại bỏ hoàn toàn khối u hoặc phần lớn khối u có thể được.
- Nội khoa: nhằm ngăn chặn khối u tiết ra các chất hoá học. Octreotid (Sandostatin) và Lanreotid (Somatuline Depot) có thể làm giảm các dấu hiệu và triệu chứng của hội chứng carcinoid, bao gồm đỏ bừng và tiêu chảy. Telotristat (Xermelo) có thể sử dụng kết hợp để làm giảm tiêu chảy.
- Liệu pháp phóng xạ thụ thể peptide – PRRT (peptide receptor radionuclide therapy): kết hợp một số loại thuốc giúp tìm kiếm tế bào ung thư với một chất phóng xạ để tiêu diệt chúng. Sau khi được tiêm vào cơ thể, thuốc sẽ di chuyển đến các tế bào ung thư và liên kết với chúng, đồng thời phát ra bức xạ trực tiếp đến chúng. Liệu pháp này được sử dụng đối với những bệnh nhân u carcinoid tiến triển mà không đáp ứng với các phương pháp điều trị khác.
- Thuyên tắc động mạch gan: làm cắt đứt dòng máu cung cấp cho các khối u carcinoid di căn tại gan.
- Đốt sóng cao tần – RFA (radiofrequency ablation) hoặc áp lạnh các khối u carcinoid di căn ở gan.
- Hoá trị: Sử dụng thuốc gây độc tế bào để tiêu diệt tế bào ung thư. Có thể sử dụng ở dạng truyền tĩnh mạch hay dạng uống hoặc kết hợp cả hai.
Lối sống và các biện pháp khắc phục
Các biện pháp này không thể thay thế được việc điều trị nhưng chúng có thể giúp làm giảm các triệu chứng:
Tránh một số yếu tố gây đỏ bừng: một số tác nhân hoặc tình huống nhất định, chẳng hạn như uống rượu hoặc các bữa ăn thịnh soạn, có thể làm khởi phát cơn bốc hoả. Cố gắng giảm hoặc tránh các yếu tố này.
Cân nhắc sử dụng vitamin tổng hợp: tiêu chảy kéo dài khiến cho cơ thể khó hấp thu các loại vitamin và chất dinh dưỡng trong thực phẩm. Việc sử dụng bổ sung các thực phẩm đa vi lượng có thể giúp cải thiện tình trạng này.
Đối phó và hỗ trợ
Việc chẩn đoán một căn bệnh hiếm gặp như hội chứng carcinoid có thể gây căng thẳng.
Một số lời khuyên:
- Nói chuyện với nhóm chăm sóc sức khoẻ về cảm giác và các triệu chứng mắc phải để được hỗ trợ.
- Tìm hiểu đầy đủ về hội chứng carcinoid để quyết định việc điều trị cho bản thân.
- Tâm sự với các bệnh nhân khác đồng cảnh ngộ để chia sẻ kinh nghiệm và nhận được sự giúp đỡ.
- Chăm sóc bản thân: Duy trì lối sống lành mạnh, chế độ ăn uống đầy đủ trái cây và rau quả. Tập thể dục nhẹ nhàng và cắt giảm các nguồn gây stress. Ngủ đủ giấc và chú ý nâng cao sức khoẻ tinh thần.
Tài liệu tham khảo
MAYO CLINIC (cập nhật 04/2020).
0
