Biên tập: Vũ Thị Lan Anh
Hiệu đính: Trần Lệ Vân
Trên mạng, có rất nhiều các nguồn thông tin không đáng tin cậy về sức khỏe. Tác hại của chúng tất nhiên là không tốt. Vậy nên, cách nhận biết một tin nhảm để loại bỏ chúng là một việc vô cùng cần thiết.
Theo tổng hợp từ trang US Department of Health and Human Services và từ chương trình học online Integrative Health and Medicine của University of Minnesota.
Sau đây là các bước đánh giá:
Trang mạng này do ai quản lý?
Do nhà nước, trường đại học, tổ chức phi chính phủ, tổ chức xã hội nào hay là tư nhân? Xác định được những điều này rất quan trọng, vì muốn duy trì một trang web thì phải tốn tiền. Thành thử ra người ta trình bày trên website sẽ lộ rõ mục đích họ muốn gì.
Ví dụ: Có trang nhìn vào sẽ biết họ đang muốn bán thực phẩm chức năng.
Người quản lý trang này có chuyên nghiệp hay không. Liệu họ có chuyên môn để chịu trách nhiệm về những gì họ nói?
- Trang web của chính phủ, thường kết thúc bằng “.gov”.
- Trang web giáo dục thường kết thúc bằng “.edu”.
- Trang web của các tổ chức phi lợi nhuận thường kết thúc bằng “.org”.
- Trang web của tư nhân thường kết thúc bằng “.com”.
Mục đích của trang web này là gì?
- Tất cả các thông tin trên trang bạn đang đọc có dựa vào bằng chứng khoa học không?
- Quan điểm của tác giả về thông tin họ viết liệu có công bằng? Họ có đưa quan điểm cá nhân vô để tô hồng về thông tin đó hay không?
- Bài bạn đang đọc có để nguồn hay không? Liệu bạn có thể kiểm định thông tin từ trang web khác?
- Trang trình bày có rõ ràng không? Viết có sai lỗi chính tả?
Bạn nên nhớ rằng một khi người ta vừa viết bài vừa quảng cáo bán hàng, thì ít nhiều cũng ảnh hưởng tới tính công bằng của bài viết.
Trang bạn đang xem có cập nhật thông tin thường xuyên không?
Các trang đáng tin cậy luôn luôn được cập nhật thông tin thường xuyên. Có thể là tin đó chưa có gì mới, nhưng các chuyên gia vẫn sẽ lên cập nhật rằng họ đã xem lại bài vào thời gian gần đây.
Thông tin mà bạn đang đọc có phải nằm trong chương trình dành cho cộng đồng?
- Có quảng cáo nào trên trang đó không? Có trang vẫn phải cho chạy quảng cáo để duy trì hoạt động, nhưng quảng cáo phải khác hoàn toàn với thông tin trong bài.
Ví dụ: bài viết về Hoạt huyết dưỡng não nhưng chạy quảng cáo hoạt huyết dưỡng não thì trang đó viết bài chỉ để quảng cáo bán hàng.
Các trang khảo sát nhanh
Chú ý một số trang bảo mình điền thông tin cá nhân rồi gửi bài cho mình qua e-mail. Thông qua hành động này, họ có thể bán thông tin của mình cho các công ty bán thực phẩm chức năng.
Nhận diện thông tin
Các bài về sức khỏe có ý đồ không rõ ràng thì thường có thông tin kiểu: Tiêu diệt tế bào ung thư trong vòng 24h, Chấn động thế giới vì phương pháp…
Tóm gọn
- Khi bắt gặp thông tin về sức khỏe trên mạng, người đọc cần phải xác định xem người đăng có mục đích gì, vd viết bài để bán thực phẩm chức năng.
- Nếu danh chánh ngôn thuận, bài đó sẽ cho dẫn nguồn từ các nguồn tin đáng tin cậy.
- Khoan vội vã tin, mà hãy đối chiếu thông tin đó với các trang mạng đáng tin cậy, do những người có uy tín lập ra.
Tài liệu tham khảo:
https://ods.od.nih.gov/?fbclid=IwAR0tl_Vkavjc9Ad4lS1sJaJ9pKLkXzyLSJthmcWQAJFyK6nxixLPL_Kb-rU
http://sudungtien.vn/chu-de/14-4/su-can-thiet-cua-chon-loc-thong-tin.html
