U nguyên bào phổi màng phổi ở trẻ em: Chăm sóc theo dõi

Biên dịch: Trương Lê Thùy Nguyên

Hiệu đính: Ths.Bs Nguyễn Hải Nam, Lê Hà Cảnh Châu

Bài viết này giới thiệu về chăm sóc theo dõi sau khi kết thúc điều trị bệnh u nguyên bào phổi – màng phổi và tầm quan trọng của việc đó. Sử dụng menu để xem các bài viết khác.

Việc chăm sóc trẻ mắc u nguyên bào phổi – màng phổi không kết thúc khi quá trình điều trị tích cực hoàn thành. Các nhân viên y tế sẽ tiếp tục kiểm tra để đảm bảo khối u không tái phát, kiểm soát các tác dụng phụ và theo dõi sức khỏe tổng thể của trẻ. Điều này được gọi là chăm sóc theo dõi. Tất cả trẻ em đã được điều trị u nguyên bào phổi – màng phổi nên được chăm sóc theo dõi suốt đời.

Chăm sóc theo dõi cho trẻ có thể bao gồm kiểm tra sức khoẻ định kỳ, thực hiện các xét nghiệm y khoa hoặc cả hai. Các bác sĩ muốn theo dõi sự phục hồi của trẻ trong những tháng, năm tiếp theo. Các khuyến nghị chăm sóc theo dõi được thiết lập dựa trên nguy cơ xảy ra các tác dụng phụ muộn sau khi điều trị theo khuyến nghị của Hội ung thư nhi khoa Hoa Kỳ, thông tin chi tiết được đăng trên trang web CureSearch.org.

Bạn đọc có thể tìm hiểu thêm về tầm quan trọng của việc chăm sóc theo dõi tại đây.

Theo dõi tái phát

Một trong các mục tiêu của chăm sóc theo dõi là kiểm tra sự tái phát của bệnh. Một khối u tái phát vì một số lượng nhỏ các tế bào ung thư vẫn có thể tồn tại trong cơ thể nhưng không được phát hiện. Theo thời gian, các tế bào có thể gia tăng số lượng cho đến khi chúng hiển thị trên kết quả xét nghiệm hoặc gây ra các triệu chứng/dấu hiệu.

Trong quá trình chăm sóc theo dõi, bác sĩ phụ trách sẽ tư vấn các yếu tố nguy cơ tái phát của trẻ. Bác sĩ sẽ hỏi về tình trạng sức khoẻ của trẻ, cho thực hiện một số xét nghiệm như công thức máu, các xét nghiệm hình ảnh trong các lần tái khám định kỳ. Lưu ý các xét nghiệm được đề nghị phụ thuộc vào nhiều yếu tố như loại khối u, giai đoạn khối u khi chẩn đoán, các điều trị đã sử dụng.

Thực hiện và chờ đợi các kết quả xét nghiệm trong các lần khám chăm sóc sức khoẻ định kỳ có thể gây thêm căng thẳng cho bệnh nhân và người nhà bệnh nhân. Người ta gọi đây là rối loạn lo âu khi xét nghiệm. Bạn đọc có thể tìm hiểu thêm về các cách đối phó với loại căng thẳng này tại đây.

Nếu khối u nguyên bào phổi – màng phổi tái phát, có rất nhiều khả năng sẽ xảy ra trong những năm đầu sau lần điều trị đầu tiên. Do đó, nên sàng lọc định kỳ liên tục 2, 3 năm, hoặc có thể lên đến 5 năm sau khi được chẩn đoán có bệnh. U nguyên bào phổi – màng phổi rất ít khi tái phát sau mốc thời gian 5 năm. Lưu ý quan trọng là u nguyên bào phổi – màng phổi phát triển rất nhanh và điều này nên được trao đổi kỹ với bác sĩ để theo dõi những dấu hiệu/triệu chứng bất thường.

Kiểm soát tác dụng phụ dài hạn và tác dụng phụ muộn của ung nguyên bào phổi màng phổi ở trẻ em

Đôi khi, tác dụng phụ có thể kéo dài qua thời gian điều trị tích cực, chúng được gọi là tác dụng phụ dài hạn. Ngoài ra, các tác dụng phụ khác có thể xảy ra sau nhiều tháng hoặc thậm chí nhiều năm, gọi là tác dụng phụ muộn. Các tác động muộn có thể xảy ra ở bất kỳ bộ phận nào trong cơ thể. Đó có thể là các vấn đề về thể chất như các vấn đề về tim, phổi hoặc ung thư thứ phát. Đó cũng có thể là các vấn đề về cảm xúc như rối loạn lo âu, trầm cảm hoặc các vấn đề về nhận thức, trí nhớ, khả năng tập trung, học tập.

Dựa trên loại điều trị mà trẻ đã nhận được, bác sĩ sẽ đề nghị các loại kiểm tra, xét nghiệm cần thiết để kiểm tra các tác dụng phụ muộn. Chăm sóc theo dõi nên chú trọng đến chất lượng cuộc sống của trẻ, bao gồm mọi vấn đề liên quan đến sự phát triển thể chất và cảm xúc của trẻ.

Hội Ung thư nhi khoa Hoa Kỳ (COG) đã nghiên cứu các ảnh hưởng về thể chất và tâm lý trên những trẻ sống sót sau điều trị. Từ đó, COG đã đưa ra các khuyến nghị về chăm sóc theo dõi lâu dài cho những bệnh nhân sống sót sau điều trị ung thư ở giai đoạn trẻ em và thanh thiếu niên. Bạn có thể tìm hiểu thêm về các khuyến nghị này tại trang web www.survivocateguferences.org.

Theo dõi hồ sơ sức khỏe cá nhân của trẻ

Người nhà bệnh nhân nên thiết kế sổ theo dõi các thông tin sức khoẻ của trẻ với sự giúp đỡ của các bác sĩ. Nhờ vào đó, khi trẻ trưởng thành, họ có thể nắm rõ các lịch sử chẩn đoán, điều trị của mình, cũng như các khuyến nghị của bác sĩ về kế hoạch chăm sóc theo dõi. Hội Ung thư lâm sàng Hoa Kỳ (ASCO) đã đề nghị biểu mẫu giúp tóm tắt và theo dõi quá trình điều trị và kế hoạch chăm sóc sau khi điều trị kết thúc.

Một số trẻ sẽ được tiếp tục theo dõi bởi các bác sĩ chuyên khoa ung thư, trong khi những trẻ khác có thể được chuyển về cơ sở chăm sóc y tế địa phương hoặc các bác sĩ chuyên khoa khác. Điều này phụ thuộc vào một số yếu tố như loại và giai đoạn của khối u nguyên bào phổi – màng phổi, các tác dụng phụ, bảo hiểm y tế và nguyện vọng của gia đình bệnh nhân. Hãy trao đổi với nhóm nhân viên y tế phụ trách chăm sóc cho trẻ về kế hoạch chăm sóc theo dõi và các lo lắng của bạn về sức khỏe của trẻ trong tương lai.

Nếu bác sĩ phụ trách chăm sóc theo dõi là người không trực tiếp tham gia điều trị cho trẻ từ lúc đầu, hãy đảm bảo cung cấp đầy đủ các thông tin về tóm tắt điều trị, biểu mẫu kế hoạch chăm sóc lâu dài cho trẻ. Các thông tin này rất có giá trị đối với việc chăm sóc theo dõi trẻ trong suốt quãng đời còn lại.

Phần tiếp theo trong hướng dẫn này là Sự vượt qua bệnh tật, mô tả cách đối phó với những thách thức trong cuộc sống hằng ngày sau khi chẩn đoán u nguyên bào tủy. Sử dụng menu để chọn đọc một phần khác trong hướng dẫn này.

Tài liệu tham khảo

https://www.cancer.net/cancer-types/pleuropulmonary-blastoma-childhood/follow-care