Chăm sóc giảm nhẹ cho người bệnh ung thư trong mùa dịch Covid-19

Người dịch: Nguyễn Thị Hồng Trâm, Nguyễn Hồng Duyên 

Hiệu đính: TS. Trương Nguyễn Xuân Quỳnh

Với các nghiên cứu ban đầu cho thấy người bệnh ung thư đặc biệt nhạy cảm với COVID-19, đại dịch hiện nay đang buộc các chuyên gia chăm sóc giảm nhẹ khẳng định rõ hơn vị thế của lĩnh vực này. Với các yêu cầu giãn cách xã hội, liệu chúng ta có nên giảm thiểu tiếp xúc với người bệnh để giữ an toàn cho người bệnh và chính bản thân mình? Là một chuyên ngành tương đối mới, liệu tham vấn chăm sóc giảm nhẹ có phải là điều xa xỉ mà chúng ta có thể trì hoãn vì sợ làm hệ thống y tế quá tải? Nhóm chăm sóc giảm nhẹ có phải là nhóm chăm sóc y tế thiết yếu hay không?

Nguồn: https://www.acc.org/latest-in-cardiology/articles/2020/04/09/12/42/palliative-care-considerations-for-patients-with-cardiovascular-disease-under-coronavirus-disease-2019-covid-19

Trong thập kỷ qua, lợi ích của việc chăm sóc giảm nhẹ từ sớm đã được chứng minh. Trên thực tế, hiệp hội Ung thư lâm sàng Hoa Kỳ khuyên rằng mọi người bệnh có ung thư tiến triển đều phải được tiếp cận chăm sóc giảm nhẹ trong vòng 8 tuần sau khi được chẩn đoán. Điều này đã giúp cho người bệnh được giới thiệu nhận chăm sóc giảm nhẹ ngay khi chẩn đoán và giúp phát triển số lượng các dịch vụ chăm sóc giảm nhẹ ngoại trú. Hiện giờ, trước đại dịch này, các chuyên gia chăm sóc giảm nhẹ phải đối mặt với những yêu cầu và nhu cầu mới. Nó đặt ra thách thức phải xác định danh tính của nhóm chăm sóc giảm nhẹ như là các nhân viên y tế lâm sàng. Các hệ thống bệnh viện và các nhóm chăm sóc giảm nhẹ đang khẩn trương củng cố lại các tiêu chuẩn chăm sóc y tế tốt nhất cho người bệnh, bản thân họ và gia đình của họ cùng lúc với việc cân bằng các rủi ro và lợi ích.

Thông qua các cuộc đàm thoại quốc gia, các chuyên gia chăm sóc giảm nhẹ đang hỏi liệu chúng ta có nên tăng thêm nguy cơ phơi nhiễm cho người bệnh mà chúng ta gặp, những người thường dễ bị tổn thương nhất, hay không. Là một nhóm y tế cần thiết, chăm sóc giảm nhẹ không được co mình lại bằng cách giảm thiểu việc chăm sóc người bệnh. Thay vào đó, đội ngũ chăm sóc giảm nhẹ vẫn chăm sóc người bệnh theo những cách sáng tạo, phù hợp với cốt lõi của thực hành chăm sóc những trường hợp đặc biệt (Bảng). Những thách thức của đại dịch này về cơ bản có thể được xem xét đối với 3 đối tượng: người bệnh ngoại trú, người bệnh nội trú dương tính với COVID-19 và người bệnh nội trú âm tính COVID-19.

Khi nhiều người đang phải cách ly tại chỗ, điều trị từ xa đã trở thành một chiến lược không thể thiếu để cung cấp dịch vụ chăm sóc giảm nhẹ sớm trong môi trường chăm sóc sức khỏe từ xa. Cập nhật các quy định mới của Cục Quản lý Thực thi Dược phẩm Hoa Kỳ cho phép các chuyên gia chăm sóc giảm nhẹ tiếp tục viết các đơn thuốc giảm đau nhóm opioid mới và nộp thuốc theo toa qua điều trị từ xa. Đơn thuốc cho người bệnh mới yêu cầu việc phải đánh giá thông qua cuộc gọi thường và cuộc gọi và video. Đối với người bệnh cũ tái khám, các cuộc gọi video để đánh giá người bệnh là không cần thiết. Các mục tiêu chăm sóc có thể được giải quyết bằng điều trị từ xa để dễ dàng hơn cho người bệnh hoặc giảm căng thẳng cho người chăm sóc và để giảm tối đa việc người bệnhnhập viện. Điều trị từ xa có những lợi thế tiềm ẩn; thăm khám qua video cho phép các bác sĩ và nhóm chăm sóc giảm nhẹ thấy được môi trường sống của gia đình người bệnh mà họ không thể thấy trong những lần thăm khám trực tiếp tại bệnh viện. Tuy nhiên, chúng tôi cũng nhận thấy rằng khó có thể nhanh chóng thiết lập niềm tin với người bệnh mới. Sự có mặt, xác nhận cảm xúc, phản hồi thắc mắc và sử dụng các công cụ giao tiếp vẫn nên tiếp tục được duy trì trong những lần khám bệnh online. Người bệnh thậm chí có thể sẵn lòng nói chuyện với cả những người khác trong nhóm chăm sóc chứ không phải chỉ với mỗi bác sĩ điều trị ung thư của họ. Thông thường, chúng tôi đã quan sát thấy rằng người bệnh có nguy cơ bệnh nặng nếu tiếp xúc với COVID-19 đang trở nên chủ động hơn trong kế hoạch chăm sóc. Trước khi áp dụng điều này như một tiêu chuẩn, các nhân viên y tếnên nhớ rằng ít nhất 1 nghiên cứu ngẫu nhiên về các dịch vụ chăm sóc giảm nhẹ hàng tuần so với các cuộc thăm khám chăm sóc giảm nhẹ thông thường cho thấy sự lo lắng và đau khổ cao hơn trong nhóm người bệnh nhận chăm sóc từ xa.

Trong điều trị nội trú, các bác sĩ chăm sóc giảm nhẹ đang sử dụng phương pháp điều trị từ xa một cách sáng tạo cho người bệnh có và không có COVID-19 vì thiết bị bảo vệ cá nhân bị hạn chế và việc tới thăm của người nhà bị hạn chế. Người bệnh mắc bệnh hiểm nghèo đang phải trải qua cái chết một mình và gia đình / người chăm sóc rất đau buồn phải nhìn người thân đau đớn từ xa. Đối với người bệnh mắc COVID-19, suy giảm lâm sàng có thể tiển triển nhanh chóng, cần cung cấp thông tin cho người thân để họcó thời gian đưa ra quyết định trong giai đoạn khó khăn này. Các cuộc gọi có thể giúp giải quyết 2 rào cản: (1) cung cấp cách thức giao tiếp mặt đối mặt và (2) cho phép nhiều nhân viên y tế tham gia đồng thời với người bệnh / gia đình / người chăm sóc, đây là điều khó làm được khi thăm bệnh thông thường. Những công cụ này cho phép chúng tôi tiếp tục cung cấp các dịch vụ chăm sóc giảm nhẹ một cách sớm nhất có thể, điều mà đang cấp thiết hơn bao giờ hết. Người bệnh, mặc dù có tình trạng COVID-19, yêu cầu lập kế hoạch chăm sóc trước và có thể có nhiều khả năng có những cuộc trò chuyện với nỗi lo ngày càng tăng về nguồn lực y tế hạn chế và sự cô lập kéo dài.

Thông thường, các chuyên gia chăm sóc giảm nhẹ sẽ dành phần lớn thời gian vào việc hỗ trợ về tinh thần cho người bệnh thông qua việc hiện diện và tương tác theo hướng trị liệu cho người bệnh. Trong khi hạn chế tiếp xúc, chúng tôi vẫn có thể hỗ trợ về tinh thần nhưng phải đảm bảo giữ nguyên hiệu quả điều trị. Tuy nhiên, các nhân viên y tế không có thời gian và sẵn sàng khi bản thân bị quá tải, không thể thẳng thắn trao đổi mà việc chăm sóc sức khỏe từ xa lại mất khá nhiều thời gian. Chăm sóc sức khỏe từ xa cũng có thể gây phân hóa cách kết nối của các gia đình với chuyên gia. Một số gia đình có thể tham gia chăm sóc sức khỏe từ xa, trong khi số còn lại chỉ có thể tham gia thăm hỏi qua điện thoại. Hỗ trợ tâm lý xã hội là việc làm cần thiết để giải quyết nỗi sợ bị lây nhiễm COVID-19 từ cộng đồng và cảm xúc nặng nề trong quá trình chẩn đoán ở người bệnh. Dù qua khỏi dịch bệnh, cảm giác tội lỗi và căng thẳng sau sang chấn cũng vẫn có thể có ở một số người bệnh. Các nhóm chăm sóc giảm nhẹ liên ngành đều có đủ nguồn lực để giải quyết những trở ngại tâm lý này nhờ trang bị bộ kỹ năng chuyên ngành đa dạng.

Các bác sĩ chuyên khoa chăm sóc giảm nhẹ cũng sẽ cung cấp kiến thức giúp người bệnh và người nhà có thể kiểm soát các triệu chứng phức tạp như là khó thở, chán ăn và mê sảng. Việc kiểm soát triệu chứng sẽ giúp người bệnh an toàn qua mùa dịch. Việc giảm nhẹ các triệu chứng này còn giúp giảm bớt gánh nặng chăm sóc người bệnh cho các nhóm điều trị chính. Cung cấp cách kiểm soát triệu chứng cũng giúp hỗ trợ về tinh thần cho nhân viên tuyến đầu khỏi áp lực chăm sóc người bệnh mắc COVID-19 mà không có cách chữa trị. Thay vì gửi người bệnh của mình đến trung tâm chăm sóc cuối đời, chúng tôi có thể cung cấp dịch vụ chăm sóc thoải mái trong bệnh viện. Việc này cũng giúp bảo vệ các nhân viên của trung tâm chăm sóc cuối đời, những người lẽ ra sẽ phải gặp các bệnh nhân này, lấy giấy đồng thuận của người bệnh cho dịch vụ chăm sóc cuối đời và làm các đánh giá lâm sàng thông thường. Trước khi được giới thiệu đến một trung tâm chăm sóc cuối đời nào đó, chúng tôi cần biết rằng là trung tâm này đang tiếp nhận các người bệnh mới và có đủ nhân viên cũng như các thiết bị bảo vệ cá nhân. Bởi trong môi trường bệnh viên và trung tâm chăm sóc cuối đời, điều này luôn thay đổi từng ngày.

Cuối cùng, các chuyên gia chăm sóc giảm nhẹ trước giờ vẫn hỗ trợ các đồng nghiệp ở các chuyên ngành khác. Hiện tại, ưu tiên của chúng ta nên là hỗ trợ các nhân viên y tế về mặt tinh thần khi mà nhiều người trong số họ cũng đang sợ hãi và bị quá tải công việc. Đội ngũ này bao gồm các nhóm chăm sóc giảm nhẹ liên ngành, các điều dưỡng, giáo sĩ, nhân viên xã hội và dược sĩ. Chúng ta cần bảo vệ đội ngũ liên ngành và thực tập sinh chăm sóc giảm nhẹ bằng cách tránh trùng lặp trong phân chia danh sách người bệnh, không chia người bệnh thành các nhóm lớn mà phải đánh giá người bệnh một cách độc lập. Việc chia nhóm và đăng xuất có thể được thực hiện thông qua các cuộc gọi hoặc video khi không thể gặp người bệnh trực tiếp.

Ngay cả trong đại dịch này, chăm sóc giảm nhẹ cũng không phải là một việc xa xỉ mà là một điều cần thiết. Trong mùa dịch COVID-19 này, khi mà chúng ta bắt buộc phải nắm bắt được tình trạng bệnh của người bệnh mình cũng như sự an toàn của bản thân thì chúng ta không nên do dự trong việc cung cấp các dịch vụ chăm sóc giảm nhẹ. Ở thời điểm thiếu hụt máy thở và phải đối mặt với những lựa chọn khó khăn, đã đến lúc các chuyên gia chăm sóc giảm nhẹ đổi mới cách chăm sóc người bệnh và phát triển chuyên ngành chăm sóc giảm nhẹ.

Tài liệu tham khảo

May 7, 2020 Palliative Care for Patients With Cancer in the COVID-19 Era