Biên dịch: Nguyễn Thị Đào
Hiệu đính: Ths.Bs Nguyễn Hải Nam, Lê Hà Cảnh Châu
Được chấp thuận bởi Ban biên tập Cancer.Net, tháng 06/2019
Được chấp thuận bởi Ban biên tập Yhoccongdong.com, tháng 12/2019
Ung thư ảnh hưởng đến tất cả mọi người trong gia đình. Nhưng sự ảnh hưởng của ung thư đến mỗi người có thể khác nhau. Bạn có thể nhận thấy các sinh hoạt hàng ngày của gia đình sẽ thay đổi trong quá trình điều trị. Và mối quan hệ của bạn với gia đình cũng có thể thay đổi.
Ung thư và cha mẹ bạn
Cha mẹ sẽ bảo vệ và quan tâm quá mức, dù bạn đang sống với cha mẹ hay đã không sống với họ trong nhiều năm. Cha mẹ có thể hỏi rất nhiều hoặc đưa ra nhiều lời khuyên dù bạn không yêu cầu. Nếu cha mẹ bạn có những hành động trên, họ nhớ đến những việc họ đã làm cho bạn khi bạn còn nhỏ. Họ cũng đang đối diện với cảm xúc của chính họ về bệnh ung thư của bạn.
Trò chuyện với cha mẹ
Cố gắng nói chuyện với cha mẹ một cách trung thực về những suy nghĩ và cảm xúc của bạn, cho dù điều đó đối với bạn rất khó khăn. Bạn có thể không muốn làm phiền họ. Nhưng việc chia sẻ cảm xúc và nói với cha mẹ những điều bạn cần có thể giúp bạn giải quyết vấn đề và hỗ trợ lẫn nhau. Dưới đây là một số gợi ý về những điều có thể trao đổi với cha mẹ:
- Lập danh sách những thứ đã thay đổi trong mối quan hệ của bạn, cả những điều tích cực và tiêu cực.
- Xác định những thứ quan trọng nhất trong danh sách, và chia sẻ những điều đó với cha mẹ. Ví dụ, có thể bạn muốn được riêng tư hơn hoặc có nhiều thời gian hơn với bạn bè.
- Nếu cha mẹ lo lắng về khả năng chăm sóc sức khỏe của bạn, hãy thử lập một kế hoạch. Ví dụ, nếu cha mẹ không muốn bạn tự theo dõi việc dùng thuốc, hãy lập một biểu đồ về liều và thời gian dùng thuốc. Điều này cho thấy bạn tự chịu trách nhiệm được về sức khỏe của mình.
- Chấp nhận sự giúp đỡ của cha mẹ. Nếu cần thiết, bạn hãy tìm cách thỏa hiệp.
Những điều bố mẹ có thể giúp đỡ
Là một thanh niên hoặc thiếu niên, bạn đã và đang quen với việc sống tự lập. Việc quan tâm quá nhiều của cha mẹ khiến bạn cảm thấy như đang quay lại khoảng thời gian dựa dẫm vào cha mẹ. Bạn hãy rạch ròi giữa những việc bạn phải tự quyết định và những việc cần giúp đỡ. Cha mẹ có thể có nhiều kinh nghiệm hơn bạn trong một số tình huống, như khi trao đổi với bác sĩ và công ty bảo hiểm. Họ có thể:
- Giúp bạn tìm hiểu về bệnh ung thư và các lựa chọn điều trị
- Sắp xếp các chuyến thăm bệnh hoặc các cuộc gọi thăm bệnh từ gia đình và bạn bè
- Cùng bạn đi đến bệnh viện
- Chuẩn bị bữa ăn cho bạn
- Ở bên bạn khi bạn ốm mệt
- Giúp bạn nói chuyện với nhóm chăm sóc sức khỏe của bạn hoặc trường học của bạn
Sắp xếp cuộc sống
Bạn có thể sống ở nhà với gia đình hoặc có nhà riêng. Việc sống một mình có thể gây khó khăn trong quá trình điều trị. Bạn nên cân nhắc việc cha mẹ hoặc ai đó chuyển đến ở với bạn trong khoảng thời gian này. Hoặc bạn có thể quay lại ở với cha mẹ một thời gian.
Bạn có thể cảm thấy như đang từ bỏ sự tự lập hoặc không thể tự chăm sóc bản thân. Nhưng sống với ai đó trong quá trình điều trị có thể giúp bạn giải quyết các vấn đề về thể chất, tình cảm, kinh nghiệm và tài chính. Đây cũng là dịp để gia đình có cơ hội giúp đỡ bạn.
Các anh chị em
Anh chị em ruột của bạn có thể có nhiều cảm xúc, bao gồm cả lo lắng cho sức khỏe của bạn. Cách họ phản ứng với bệnh ung thư của bạn phụ thuộc vào một số yếu tố, bao gồm:
- Mức độ thân thiết của bạn với họ
- Tuổi, mức độ trưởng thành và tính cách của họ
- Khoảng cách giữa nơi sinh sống của bạn và của họ
- Cách họ đối mặt với cuộc sống và mối quan hệ của họ với bạn
Bạn hoặc anh chị em của bạn có thể không biết phải nói gì, hoặc thậm chí họ có thể sợ nhắc về bệnh ung thư với bạn. Vì vậy, bạn có thể là người bắt đầu cuộc trò chuyện. Những người nhỏ tuổi hơn bạn có thể không hiểu rõ, họ chỉ biết bạn bị ốm. Nhưng những người gần bằng tuổi bạn có thể thấu hiểu cảm xúc của bạn hơn cả cha mẹ.
Dù lớn hay nhỏ tuổi hơn bạn, họ vẫn muốn giúp đỡ bạn. Họ có thể:
- Cùng bạn đi đến bệnh viện hoặc phòng khám
- Dành thời gian để làm những điều thú vị với bạn để loại bỏ ung thư ra khỏi suy nghĩ của bạn
- Ghé thăm bạn ở nhà khi bạn cảm thấy không khỏe để ra ngoài
- Trò chuyện về những thứ khác ngoài ung thư
- Giúp bạn nấu ăn, giặt ủi, mua sắm và các công việc nhà khác
- Giúp cho các thành viên khác trong gia đình biết rõ thông tin về việc điều trị và phục hồi của bạn
Cố gắng tránh đổ lỗi cho bản thân về những phản ứng của anh chị em với bệnh ung thư. Họ đôi khi có thể cảm thấy ghen tị với sự quan tâm dành cho bạn, hoặc sợ rằng họ sẽ bị ung thư, hoặc một số cảm xúc khác. Nếu họ quá lo lắng, khuyên họ đến gặp những nhóm hỗ trợ hoặc tư vấn. Điều này có thể giúp họ học cách phản ứng với cảm xúc của họ một cách lành mạnh.
Tìm hiểu thêm về ung thư và anh chị em ruột.
Tài liệu tham khảo
https://www.cancer.net/navigating-cancer-care/young-adults-and-teenagers/cancer-and-relationships/how-cancer-can-affect-your-family
