Mối liên quan giữa các yếu tố nguy cơ: Cân nặng tốt nhưng lười vận động thể lực
Tạo thói quen tốt khi cho trẻ xem tivi, chơi trò chơi điện tử và dùng internet
Ngày:
21/08/2015
Lượt xem:
9231
Bài viết thứ 02/03 thuộc chủ đề “Thói quen lành mạnh tại nhà”
Rất nhiều trẻ em bước vào thế giới của tivi trước khi chúng đến trường. Nghiên cứu của hiệp hội chăm sóc sức khỏe gia đình kaiser (tiếng anh là "kaiser family foundation") cho thấy:
Viện hàn lâm nhi khoa mỹ (tiếng anh là "american academy of pediatrics", viết tắt là "app") khuyến cáo rằng trẻ em dưới 2 tuổi không nên xem bất kì chương trình tivi nào và trẻ em lớn hơn 2 tuổi không được xem quá 1 đến 2 giờ mỗi ngày.
Hai năm đầu tiên của cuộc đời được xem là thời điểm quan trọng cho sự phát triển của não bộ. Tivi và các phương tiện truyền thông khác có thể làm cản trở quá trình khám phá, chơi, tiếp xúc với cha mẹ và những người xung quanh của trẻ. Đây là những hoạt động quan trọng giúp trẻ học tập, phát triển cả về thể chất và các mối quan hệ xã hội.
Khi trẻ em lớn dần lên, việc dành quá nhiều thời gian ngồi trước màn hình sẽ ảnh hưởng đến các hoạt động như vận động thể chất, đọc sách, làm bài tập về nhà, chơi cùng bạn và dành thời gian cho gia đình.
Dĩ nhiên việc xem tivi có chừng mực lại là một điều tốt: trẻ em mẫu giáo có thể học bảng chữ cái trên chương trình tivi, học sinh tiểu học có thể học về thế giới hoang dã trên các chương trình về tự nhiên, và những bậc cha mẹ có thể bắt kịp với các sự kiện đang diễn ra thông qua các chương trình tin tức vào buổi tối. Chúng ta không thể phủ nhận rằng tivi là cũng có thể là một công cụ giáo dục tốt và là nguồn giải trí cho tất cả mọi người.
Nhưng bên cạnh các lợi ích thì việc xem tivi quá nhiều cũng không tốt:
Những người bảo vệ quyền trẻ em lại có các ý kiến khác nhau. Một số yêu cầu tăng số giờ mỗi tuần xem các chương trình giáo dục, một số khác lại cho rằng nói không với tivi là tốt nhất. Ngoài ra cũng có những người nói rằng tốt hơn hết là các bậc phụ huynh nên kiểm soát việc sử dụng tivi của trẻ và dạy trẻ rằng tivi là để giải trí, chứ không phải để chạy trốn thực tại.
Tóm lại việc kiểm soát nội dung các chương trình tivi mà trẻ xem là rất quan trọng và cha mẹ nên giới hạn thời gian xem tivi để đảm bảo rằng trẻ không dành quá nhiều thời gian ngồi trước tivi.
Hãy nhìn số liệu sau để hình dung bao nhiêu cảnh bạo lực trẻ có thể xem trên tivi: cho đến 18 tuổi trung bình trẻ em ở Mỹ chứng kiến 200.000 hành động bạo lực trên tivi. Điều này có thể khiến trẻ vô cảm đối với bạo lực và trở nên hung hăng. Bạo lực trên tivi đôi lúc khuyến khích trẻ bắt chước, vì bạo lực thường được diễn tả như một cách giải trí và là cách hiệu quả để đạt được những gì mình mong muốn.
Nhiều hành động bạo lực thường do "người tốt" gây ra, những người mà trẻ em được dạy để trở thành. Mặc dù cha mẹ thường dạy trẻ rằng đánh nhau là không tốt, nhưng trên tivi lại nói rằng nếu mình là người tốt thì có đánh nhau cũng không sao. Điều đó làm trẻ rối loạn khi cố gắng phân biệt giữa đúng và sai. Và những "kẻ xấu" trên tivi thì thường không phải chịu trách nhiệm hay hình phạt cho những hành động mà họ gây ra.
Đặc biệt trẻ nhỏ tuổi dễ bị ảnh hưởng bởi những hình ảnh bạo lực và đáng sợ. Việc giải thích với trẻ rằng những hình ảnh đó không có thật không thể an ủi được chúng, bởi trẻ quá nhỏ để có thể phân biệt được sự khác nhau giữa tưởng tượng và thực tế. Trẻ có thể gặp rối loạn hành vi, ác mộng và khó ngủ do xem bạo lực trên các phương tiện truyền thông.
Những trẻ em lớn hơn cũng có thể bị ảnh hưởng bởi các hình ảnh bạo lực xuất hiện trên các chương trình hư cấu, tin tức hay các chương trình dựng lại thực tế. Trẻ trong độ tuổi này có khả năng lý giải, vì thế cần phải giải thích sự thực để chúng không sợ hãi. Tuy nhiên, tốt hơn hết là không nên cho trẻ xem những chương trình mà có thể làm cho chúng sợ.
Trên tivi đầy rẫy các chương trình và quảng cáo mô tả các hành vi nguy hiểm (như uống rượu bia, hút thuốc phiện, hút thuốc, quan hệ trước khi kết hôn) là vui, thú vị và sành điệu và thường cũng không có bất kì mô tả nào về hậu quả từ những hành động này.
Nhiều nghiên cứu cho thấy rằng trẻ vị thành niên xem nhiều các chương trình về tình dục thường bắt đầu quan hệ tình dục sớm hơn bạn bè cùng trang lứa không xem các chương trình về tình dục.
Quảng cáo về đồ uống có cồn trên truyền hình tăng lên đáng kể trong vài năm qua và ngày càng nhiều trẻ vị thành niên xem các quảng cáo này. Một cuộc nghiên cứu gần đây của trung tâm thị trường đồ uống có cồn và thanh thiếu niên (tiếng anh là "center on alcohol marketing and youth", viết tắt là "camy") cho thấy rằng số lượng thanh thiếu niên xem quảng cáo về đồ uống có cồn trên tivi tăng lên 30% từ năm 2001 đến 2006.
Mặc dù quảng cáo về thuốc lá đã bị cấm trên tivi, nhưng trẻ em và trẻ vị thành niên vẫn có thể thấy nhiều người hút thuốc trên các chương trình và phim phát sóng trên truyền hình. Điều này làm cho các hành vi như hút thuốc và uống rượu được xem như là có thể chấp nhận được. Trên thực tế, trẻ em xem tivi nhiều hơn 5 giờ mỗi ngày dễ có khả năng hút thuốc hơn so với những đứa trẻ xem ít hơn 2 giờ mỗi ngày.
Các chuyên gia sức khỏe từ lâu đã khẳng định mối quan hệ giữa thời gian xem tivi và bệnh béo phì – căn bệnh thế kỷ thời nay. Việc xem tivi làm giảm thời gian vận động của trẻ và trẻ cũng thường ăn vặt khi xem tivi. Chúng cũng sẽ bị tấn công bởi những quảng cáo khuyến khích ăn các loại thức ăn không tốt cho sức khỏe như khoai tây chiên, và uống nhiều nước ngọt.
Các nghiên cứu đã cho thấy rằng việc giảm thời gian trẻ xem tivi sẽ giúp giảm tăng cân và giảm chỉ số khối lượng cơ thể (tiếng anh là "body mass index", viết tắt là "bmi" – đây là một phương pháp đo độ béo phì dựa trên chiều cao và khối lượng cơ thể).
Theo viện hàn lâm nhi khoa mỹ (tiếng anh là "american academy of pediatrics"), trẻ em ở Mỹ xem 40.000 quảng cáo mỗi năm. Trẻ em trong mọi lứa tuổi bị bao vây bởi hàng trăm nghìn quảng cáo, từ quảng cáo về đồ ăn vặt và đồ chơi xen vào phim hoạt hình cho đến khuyến mãi hấp dẫn trên mặt sau của hộp ngũ cốc. Với trẻ, tất cả những thứ đó đều trông lý tưởng và tất yếu. Tất cả mọi quảng cáo đều có vẻ rất hấp dẫn, và thường thì chúng trông tốt hơn nhiều so với thực tế.
Dưới 8 tuổi, hầu hết trẻ em không hiểu rằng quảng cáo chỉ là một hình thức để khuyến khích mua sản phẩm. Trẻ em từ 6 tuổi trở xuống không thể phân biệt được chương trình truyền hình và quảng cáo xen vào, nhất là khi nhân vật yêu thích của chúng lại quảng bá cho sản phẩm. Đối với trẻ lớn hơn cũng cần phải nhắc nhở về mục đích của quảng cáo.
Tất nhiên, chúng ta không thể thoát khỏi quảng cáo. Cha mẹ có thể tắt tivi hoặc giới hạn thời gian xem tivi của trẻ, nhưng chúng vẫn sẽ nhìn thấy và nghe thấy quảng cáo về các sản phẩm mới nhất.
Những gì cha mẹ có thể làm là dạy cho trẻ em hiểu thông qua việc nói chuyện về các sản phẩm được quảng cáo trên truyền hình. Hỏi những câu hỏi kích thích tư duy như là, "con thích điều gì về sản phẩm đó?", "con có nghĩ rằng nó thực sự tốt như trong quảng cáo hay không?" và "con có nghĩ rằng đó là một sự lựa chọn tốt cho sức khoẻ không?".
Khi trẻ con đòi một sản phẩm quảng cáo, bạn hãy giải thích rằng quảng cáo làm ra để làm cho mọi người muốn những thứ họ không nhất thiết cần. Quảng cáo thường làm cho chúng ta nghĩ rằng các sản phẩm này sẽ làm cho chúng ta hạnh phúc hơn bằng cách nào đó. Việc nói sự thực cho trẻ sẽ giúp trẻ nhận thức được.
Để hạn chế trẻ em tiếp xúc với các quảng cáo truyền hình, viện hàn lâm nhi khoa mỹ khuyến cáo:
Có hai cách giúp bạn theo dõi những gì con bạn xem:
Đối với phần lớn cha mẹ, hệ thống phân loại tivi và V-chip có thể là những công cụ hữu ích. Nhưng có một số lo ngại rằng việc sử dụng hệ thống này có thể tồi tệ hơn là khi không sử dụng. Ví dụ, nghiên cứu cho thấy rằng con trai trước hay trong tuổi vị thành niên thường muốn xem những chương trình người lớn (phân loại MA) hơn là những chương trình phân loại PG. Và cha mẹ có thể phụ thuộc quá nhiều vào những công cụ này mà ngừng giám sát những chương trình mà con cái xem.
Thêm vào đó, tin tức thời sự, thể thao, quảng cáo thì không được phân loại, mặc dù các chương trình này thường chứa cảnh bạo lực và tình dục. Một số người bảo vệ quyền trẻ em cũng cho rằng hệ thống phân loại không cung cấp đủ thông tin về nội dung của chương trình để cha mẹ có thể đưa ra quyết định liệu một chương trình nào đó có thích hợp cho con của mình hay không.
Vì vậy, ngay cả khi cha mẹ đã sử dụng V-chip hay một tính năng có hiển thị phân loại tivi, thì vẫn cần xem trước liệu chúng có phù hợp với con hay không để tắt TV nếu không phù hợp.
Dưới đây là một số cách thiết thực để làm cho việc trẻ xem tivi ở nhà có hiệu quả hơn:
Tài liệu tham khảo
http://familydoctor.org/familydoctor/en/kids/home-safety/how-tv-affects-your-child.html
Từ khóa