Táo bón ở bệnh nhân ung thư
Thuốc giảm đau, thay đổi thói quen ăn uống và ít hoạt động là những nguyên nhân làm giảm nhu động ruột, khiến cho phân trở nên cứng và việc đi tiêu trở nên khó khăn hơn, gây ra tình trạng táo bón. Nếu như bạn bị táo bón, hãy cố gắng ăn những thực phẩm có nhiều chất xơ. Uống nhiều nước, ăn đúng giờ và chịu khó vận động cơ thể cũng là những phương pháp hữu hiệu giúp cải thiện tình trạng này.
Hình: Táo bón ở bệnh nhân ung thư
Những điều nên làm khi bị táo bón
- Ăn đúng giờ mỗi ngày.
- Tập thói quen đi tiêu vào một thời điểm cố định trong ngày và duy trì thói quen này mỗi ngày.
- Uống ít nhất là 8 đến 10 cốc nước mỗi ngày. Tốt hơn hết là nên hỏi ý kiến bác sĩ về lượng nước uống để không ảnh hưởng đến quá trình điều trị (nếu có). Nước sôi để nguội, nước trái cây, trà, chanh nóng đều là những sự lựa chọn tốt, tuy nhiên tốt hơn hết là nên uống nước ấm vì sẽ giúp kích thích nhu động ruột, giúp đi tiêu dễ dàng hơn.
- Nếu bạn dễ bị táo bón, hãy cố gắng đi tiêu thường xuyên. Tham khảo thêm ý kiến của bác sĩ về các loại thuốc làm mềm phân phù hợp với tình trạng của bạn.
- Chỉ sử dụng thuốc xổ khi có chỉ định của bác sĩ. Thông báo cho bác sĩ ngay nếu như bạn chưa đi tiêu trong vòng 3 ngày hoặc hơn.
- Nếu được bác sĩ đồng ý, tốt hơn hết bạn nên ăn những thực phẩm giàu chất xơ như bánh mì nguyên hạt và ngũ cốc nguyên hạt, trái cây và rau xanh (ăn đồ tươi hoặc đồ đã nấu chín với vỏ còn nguyên) và đậu khô. Bổ sung từ từ những thực phẩm này vào chế độ ăn để tránh làm bụng đầy hơi.
- Nên ăn sáng với thực phẩm giàu chất xơ cùng với một ly nước ấm.
- Nếu có điều kiện, bạn có thể tham khảo ý kiến chuyên gia dinh dưỡng về những thực phẩm bổ sung dạng lỏng giàu năng lượng, giàu đạm và chất xơ nếu cần.
- Hạn chế những thực phẩm gây đầy hơi (xem danh sách bên dưới).
- Để giảm tình trạng nuốt khí khi ăn gây đầy hơi, bạn nên hạn chế nói chuyện khi đang dùng bữa và không nên dùng ống hút để uống. Tránh nhai kẹo cao su và tránh tiêu thụ những thức uống có gas.
Những thực phẩm có thể gây đầy hơi
| Đậu |
Đậu lăng |
Trái bơ |
| Đậu đũa |
Bông cải xanh |
Các loại hạt |
| Cải Brussels |
Cải bắp |
Sauerkraut (dưa cải) |
| Su hào |
Củ cải |
Súp lơ |
| Sữa |
Dưa gang |
Cải bó xôi |
| Các loại nấm |
Bia |
Táo và nước táo |
| Dưa leo |
Trứng |
Cá |
| Ớt |
Bắp |
Măng tây |
| Dưa chua |
Các loại hành |
Khoai lang |
| Các loại phô mai nặng mùi |
Mù tạt |
Các thức ăn cay |
Các nguyên nhân khác gây đầy hơi
- Kẹo cao su.
- Uống không đủ nước.
- Uống các loại nước có gas.
- Ít vận động.
- Mở miệng trong khi nhai.
- Táo bón.
- Ăn quá nhiều thực phẩm giàu chất xơ.
- Ăn kẹo, kẹo cao su hoặc các loại thức uống chứa các loại đường maltitol, mannitol, xylitol (thường được quảng cáo dưới dạng các thực phẩm không chứa đường).
|
Các thực phẩm giàu chất xơ nên dùng
|
Lượng nên dùng
|
Hàm lượng chất xơ (gam)
|
|
Bánh mì và ngũ cốc
|
|
|
|
Cám ngũ cốc
Bắp rang
Gạo lứt
Bánh mì ngũ cốc nguyên hạt
Mì ý từ bột nguyên cám
Cám lúa mì
|
½ cup
2 cups
½ cup
1 lát
¼ cup
¼ cup
|
3-13
5
6
1-2
6
6
|
|
Các loại đậu
|
|
|
|
Đậu trắng
Đậu tây
Các loại hạt
|
½ cup
½ cup
25 g
|
8
9
3
|
|
Các loại rau
|
|
|
|
Bông cải xanh
Brussels
Cà rốt
Bắp
Đậu xanh
Khoai tây nguyên vỏ
|
½ cup
½ cup
½ cup
½ cup
½ cup
1 quả cỡ vừa
|
4
3
2
5
3
3
|
|
Trái cây
|
|
|
|
Táo nguyên vỏ
Chuối
Việt quất
Lê nguyên vỏ
Mận
Cam
Nho khô
Dâu tây
|
1 quả cỡ vừa
1 quả cỡ vừa
½ cup
1 quả cỡ vừa
3 quả cỡ vừa
1 quả cỡ vừa
¼ cup
1 cup
|
4
2
2
5
3
3
3
3
|
Lưu ý: Đây là bài viết theo bối cảnh ở Hoa Kỳ. Với tình hình an toàn thực phẩm ở Việt Nam, để tránh ăn phải các chất độc trong vỏ trái cây bệnh nhân nên tìm hiểu kỹ nguồn gốc thực phẩm.
Xem thêm bài Lợi ích của dinh dưỡng tốt trong điều trị ung thư của BS.TS. Phạm Nguyên Quý
Tài liệu tham khảo
http://www.cancer.org/treatment/survivorshipduringandaftertreatment/nutritionforpeoplewithcancer/nutritionforthepersonwithcancer/nutrition-during-treatment-constipation
http://www.fatsecret.com/calories-nutrition/usda/bananas?portionid=32978
0
