Khuyến cáo sử dụng vaccine COVID -19 cho phụ nữ mang thai

Biên dịch: Võ Thị Quỳnh Như 

Hiệu đính: Ths Trần Thế Bình, BV ĐHYD Huế 

Bài viết lấy thông tin từ chính phủ Australia cập nhật ngày 29 tháng 4 2021

Hướng dẫn này dành cho phụ nữ tiêm vaccine COVID-19 khi đang mang thai, cho con bú hoặc dự định có thai. Các cập nhật được thực hành cho tới khi có những thông tin mới.

1. Tôi đang mang thai thì có nên tiêm vaccine COVID -19 không?

Mặc dù không khuyến nghị thường xuyên tiêm vaccine COVID -19 trong thai kỳ, bạn và bác sĩ có thể cân nhắc việc tiêm phòng nếu lợi ích mang lại lớn hơn bất kỳ nguy cơ tiềm ẩn.

Bạn nên tiêm vaccine trong thai kì nếu:

• Bạn có các yếu tố nguy cơ y tế đối với COVID -19 nghiêm trọng
• Bạn có nguy cơ cao phơi nhiễm virus COVID -19 hoặc có thể tiếp xúc với người mắc COVID.

Có thể đợi sau khi mang thai và tiêm vaccine nếu:

• Bạn không có yếu tố nguy cơ đối với COVID -19 nghiêm trọng
• Bạn không có nguy cơ cao phơi nhiễm virus COVID -19.

2. Các yếu tố có thể tăng nguy cơ mắc COVID -19 hoặc biến chứng?

Bạn có nguy cơ cao mắc COVID 19 nếu đang làm việc trong môi trường nhiều khả năng tiếp xúc với những người có COVID-19, bao gồm:

• Công việc tại biên giới/ kiểm dịch
• Lĩnh vực chăm sóc sức khỏe
• Chăm sóc người cao tuổi
• Chăm sóc người khuyết tật
• Nếu bạn sống trong khu vực đang có người mắc COVID -19

Nếu bạn có các yếu tố nguy cơ từ trước (trước khi mang thai) đối với COVID -19 nghiêm trọng, ví dụ:

• Đái tháo đường
• Tăng huyết áp
• Bệnh tim
• Béo phì

Nếu bạn là người bản xứ hoặc người dân của đảo Torres Strait.

Nếu bạn không thể duy trì các biện pháp bảo vệ như cách ly xã hội hay đeo khẩu trang.

3. Các yếu tố có thể làm giảm nguy cơ phơi nhiễm COVID-19 hoặc giảm tình trạng nặng nếu đã nhiễm

• Nếu bạn không có thêm bất kỳ yếu tố nguy cơ nào đối với COVID -19 nghiêm trọng.
• Nếu bạn sống trong một khu vực không có sự lây truyền của cộng đồng. Tuy nhiên, điều này có thể thay đổi nhanh chóng và mất khoảng 14 – 21 ngày để bảo vệ sau khi tiêm vaccine
• Nếu bạn có thể duy trì các biện pháp bảo vệ như cách ly xã hội hay đeo khẩu trang.

4. Các biến chứng của COVID -19 có thể xảy ra cho phụ nữ mang thai và thai nhi.

Phụ nữ mang thai nhiễm COVID -19 có nguy cơ mắc một số biến chứng cao hơn so với phụ nữ không mang thai với COVID – 19 ở cùng độ tuổi, bao gồm:

• Tăng nguy cơ phải nhập viện (cao hơn khoảng 5 lần)
• Tăng nguy cơ (cao hơn khoảng 1,5 lần) chăm sóc đặc biệt.
• Tăng nguy cơ (cao hơn khoảng 2 lần) cần thông khí xâm nhập

COVID -19 cũng làm tăng nguy cơ mắc một số biến chứng trong thai kỳ bao gồm:

• Tăng nguy cơ sinh non (trước 37 tuần) (khoảng 1,3 lần)
• Tăng nguy cơ trẻ cần chăm sóc đặc biệt (khoảng 3 lần)

Phụ nữ mang thai có một số tình trạng bệnh lý tiềm ẩn nhiều khả năng bị bệnh nặng do COVID -19 hơn so với phụ nữ mang thai không có các tình trạng này, bao gồm:

• Lớn hơn 35 tuổi
• Thừa cân hoặc béo phì (BMI > 30 kg/m2)
• Tăng huyết áp mạn tính
• Đái tháo đường trước khi mang thai (type 1 hoặc type 2)

5. Những lợi ích có thể có của tiêm phòng COVID-19 trong thai kỳ

• Vaccine có khả năng bảo vệ bạn chống lại COVID -19 và các biến chứng
• 2 liều vaccine giảm triệu chứng không khỏe với COVID -19
• Đối với cả hai loại vaccine, nếu bạn được tiêm chủng và sau đó bị nhiễm COVID-19, bạn sẽ ít có khả năng bị bệnh nặng hoặc phải nhập viện.

6. Những tác dụng phụ có thể xảy ra khi tiêm vaccine COVID -19 khi mang thai

• Bạn có thể gặp 1 số tác dụng phụ sau khi tiêm. Các tác dụng phụ thường gặp được báo cáo sau khi thử nghiệm lâm sàng của vaccine Comirnaty ở những người trong độ tuổi 18-55 bao gồm:
  • Đau tại chỗ tiêm (khoảng 84%)
  • Mệt mỏi (khoảng 62%)
  • Đau đầu (khoảng 52%)
  • Đau cơ (khoảng 37%)
  • Ớn lạnh (khoảng 35%)
  • Đau khớp (khoảng 22%)
  • Sốt (khoảng 16%)
  • Tiêu chảy (10%)
• Các tác dụng phụ thường gặp sau khi tiêm vaccine COVID -19 AstraZeneca (ở người từ 18 tuổi trở lên) bao gồm đau hoặc nhức tại chỗ tiêm, nhức đầu, mệt mỏi, đau cơ, khó chịu, ớn lạnh, buồn nôn và sốt.
• Sốt được coi là không mong muốn trong thời kỳ đầu mang thai, nhưng hầu hết những người được tiêm chủng COVID -19 sẽ không bị sốt. Nếu gặp phải những tác dụng phụ sau, bạn có thể dùng thuốc paracetamol để làm giảm các triệu chứng sau:
  • Sốt
  • Đau tại vị trí tiêm
  • Đau đầu
  • Đau cơ
  • Đau khớp
  • Ớn lạnh
• Paracetamol an toàn trong thai kì. Không khuyến cáo dùng paracetamol trước khi tiêm vaccine.
• Tiêm phòng COVID-19 có thể gây ra các tác dụng phụ cho phụ nữ mang thai hoặc thai nhi mà chúng ta chưa biết:
  • Chúng tôi chưa có kết quả từ các nghiên cứu về tiêm COVID-19 ở phụ nữ mang thai, mặc dù các nghiên cứu này đang được tiến hành. Vẫn chưa biết liệu các loại vaccine này có thêm tác dụng phụ ở phụ nữ mang thai hoặc ở trẻ sơ sinh của họ hay không, mặc dù điều này rất khó xảy ra.
  • Các loại vaccine khác được tiêm trong thời kỳ mang thai như vaccine cúm hoặc vaccine ho gà, không gây thêm tác dụng phụ cho phụ nữ mang thai hoặc thai nhi. Chúng bảo vệ trẻ sơ sinh khỏi những căn bệnh này.
  • Vaccine COVID-19 có thể kém hiệu quả hơn ở phụ nữ mang thai và có thể không bảo vệ thai nhi khỏi COVID-19
  • Chúng tôi không biết Comirnaty hoặc AstraZeneca có hiệu quả như thế nào đối với phụ nữ mang thai. Chúng có thể kém hiệu quả hơn ở phụ nữ không mang thai, nhưng điều này khó xảy ra. Các loại vaccine khác được tiêm thường xuyên trong thời kỳ mang thai (như vaccine cúm hoặc ho gà) có hiệu quả tương đương ở phụ nữ có thai so với phụ nữ không mang thai.
  • Chúng tôi không biết liệu việc tiêm vaccine Comirnaty hoặc COVID-19 AstraZeneca trong thời kỳ mang thai sẽ giúp bảo vệ con bạn chống lại COVID-19 hay không, vì điều này chưa được nghiên cứu.

Nếu có bất kỳ câu hỏi nào, hãy hỏi nhà cung cấp dịch vụ tiêm chủng, bác sĩ hoặc nữ hộ sinh của bạn.

Thông tin bổ sung về COVID-19 và vaccine COVID-19, tham khảo thêm tại:

• Statement from the Royal Australian and New Zealand College of Obstetricians and Gynaecologists on COVID-19 vaccination in pregnant and breastfeeding women
• Information on COVID-19 Pfizer (Comirnaty) vaccine
• Information on COVID-19 vaccine AstraZeneca
• Preparing for COVID-19 vaccination
• After your COVID-19 vaccination – Comirnaty
•  After your COVID-19 vaccination – COVID-19 Vaccine AstraZeneca

Tài liệu tham khảo

https://www.facebook.com/groups/sanphukhoa.yhcd/permalink/1655097491355912/?sfnsn=mo