Sổ tay hướng dẫn điều trị Ung thư cổ tử cung
Tầm soát ung thư cổ tử cung
Ung thư cổ tử cung
Danh sách các chủ đề
Ngày:
06/05/2018
Lượt xem:
9
Bài viết thứ 04/04 thuộc chủ đề “Ung thư cổ tử cung”
Tỉ lệ mới mắc ung thư cổ tử cung (ung thư CTC) ở Việt Nam đứng thứ 4 trong các loại ung thư ở phụ nữ (sau ung thư vú, phổi, gan). Hằng năm, có trên 5000 trường hợp mới mắc ung thư cổ tử cung và trên 2000 trường hợp tử vong vì bệnh này.
Tuy nhiên, diễn tiến của bệnh rất chậm. Từ những sang thương bất thường ở cổ tử cung ban đầu (chưa phải là ung thư) đến khi bị ung thư cổ tử cung kéo dài hơn 10 năm.
Do vậy, chúng ta có hơn 10 năm cơ hội để phát hiện ra các tổn thương cổ tử cung trước khi bị ung thư. Nếu phát hiện được các tổn thương cổ tử cung, thậm chí là ung thư cổ tử cung tại chỗ, người phụ nữ đó vẫn có cơ hội điều trị khỏi hoàn toàn.
Do vậy, vai trò của tầm soát ung thư cổ tử cung rất quan trọng, nó mang lại nhiều cơ hội để phát hiện và điều trị khỏi hoàn toàn bệnh lý này.
Nguyên nhân chính gây ung thư cổ tử cung là do nhiễm human Papillomavirus (HPV).
Có hơn 100 types HPV, vài types nguy cơ cao có thể là nguyên nhân của ung thư hậu môn, CTC, âm hộ, âm đạo,… HPV type 16 và type 18 đóng vai trò trong 70% ung thư cổ tử cung.
HPV lây qua đường tình dục, hầu như không có triệu chứng gì khi nhiễm.
Sử dụng bao cao su khi quan hệ chỉ có thể phòng ngừa 1 phần sự lây truyền HPV vì virus này lây qua sự tiếp xúc da-da ở vùng sinh dục.
Những người dễ bị nhiễm HPV cũng là người dễ bị ung thư cổ tử cung:
Tầm soát ung thư cổ tử cung được thực hiện rất nhanh, đơn giản và không đau. Bạn được nằm trên bàn khám, cổ tử cung được bộc lộ bằng mỏ vịt. Một ít tế bào cổ tử cung được lấy ra bằng cách lấy chổi chuyên dụng hay dụng cụ khác phết nhẹ lên cổ tử cung.
Các tế bào này được cố định trong dung dịch và gửi đến nhà giải phẫu bệnh để quan sát bằng kính hiển vi xem có tế bào bất thường không.
Xét nghiệm HPV có thể bao gồm trong lần lấy mẫu thử tế bào cổ tử cung hay làm 1 xét nghiệm riêng biệt.
Có nhiều lịch tầm soát tuỳ theo vùng và quốc gia. Theo Hiệp hội sản phụ khoa Hoa Kỳ, bạn nên bắt đầu tầm soát ở tuổi 21.
Sau 65 tuổi, nếu bạn không có tiền căn bị loạn sản cổ tử cung từ trung bình đến nặng hay ung thư cổ tử cung, bạn có thể ngừng tầm soát.
Ở Việt Nam, tại một số bệnh viện vẫn tư vấn tầm soát ung thư cổ tử cung mỗi năm, thậm chí có vài bệnh nhân tự đi tầm soát mỗi 6 tháng vì quá lo lắng. Điều này làm tăng chi phí và không cần thiết.
Xem thêm bài viết Những hiểu biết về kết quả bất thường của xét nghiệp PAP của TS. Nguyễn Thị Thu Trang
Tại Việt Nam, hiện có 2 loại vaccine phòng HPV
Sau khi tiêm vaccine HPV, tức là bạn đã giảm được nguy cơ bị ung thư CTC nhưng không có nghĩa là bạn sẽ không bị ung thư CTC. Do vậy, bạn vẫn phải được tầm soát ung thư CTC định kỳ.
Bài viết thuộc Series Những bài viết của Bác sĩ. Phạm Thanh Hoàng
https://www.facebook.com/BSPhamThanhHoang/posts/894622507251511