0
Ngày:
04/04/2022
Lượt xem:
324
Bài viết thứ 14/24 thuộc chủ đề “Ngừa thai”
Hiệu đính: TS.BS. Trần Mạnh Linh
Biên dịch: Đoàn Quang Huy – Võ Ngọc Anh Thư
Thuốc tránh thai kết hợp là viên uống chứa các loại nội tiết tố nữ tổng hợp gồm oestrogen và progesterone, đây là các nội tiết tố do buồng trứng sản xuất.
Điều kiện để mang thai là khi tinh trùng gặp trứng (noãn). Do đó, các biện pháp tránh thai sẽ nhằm mục đích ngăn tinh trùng gặp trứng hoặc ngăn sự rụng trứng xảy ra
Viên uống tránh thai kết hợp ngăn sự rụng trứng tại buồng trứng. Tác dụng khác:
Viên uống tránh thai kết hợp đạt hiệu quả hơn 99% nếu sử dụng đúng cách. Một số phương pháp tránh thai khác có hiệu quả tốt hơn, như đặt dụng cụ tử cung, dụng cụ tử cung chứa progesterone, cấy que và tiêm thuốc tránh thai.
Viên uống tránh thai kết hợp có 3 loại chính:
Đây là loại phổ biến nhất. Mỗi viên thuốc tránh thai có cùng một hàm lượng hormon. Uống một viên mỗi ngày trong 21 ngày và sau đó nghỉ 7 ngày tiếp theo. Biệt dược như Microgynon, Marvelon và Yasmin.
Viên uống gồm 2 hoặc 3 màu khác nhau tương ứng với mỗi pha trong một vỉ thuốc. Mỗi màu khác nhau tương ứng với hàm lượng hormon khác nhau. Uống một viên mỗi ngày trong 21 ngày sau đó nghỉ 7 ngày tiếp theo. Loại này cần uống theo đúng trình tự. Biệt dược như Logynon
Mỗi vỉ thuốc có hai loại viên khác nhau: 21 viên hoạt tính và 7 viên không hoạt tính (giả dược). Uống một viên mỗi ngày trong 28 ngày, không nghỉ giữa và cần uống đúng trình tự trên vỉ thuốc. Biệt dược như Microgynon ED.
Đọc kỹ hướng dẫn kèm theo trong vỉ thuốc. Nếu có bất kỳ vấn đề thắc mắc nào, cần liên hệ nhân viên y tế.
Phải uống thuốc theo hướng dẫn, bỏ thuốc hoặc uống cùng với một số loại thuốc khác có thể làm giảm hiệu quả tránh thai
Có thể điều chỉnh cách sử dụng viên kết hợp theo cách phù hợp. Có thể uống thuốc trong 21 ngày và ngừng trong 4 ngày, hoặc uống liên tục không nghỉ. Để biết thêm thông tin, hãy trao đổi cùng với bác sĩ.
Có thể bắt đầu uống thuốc vào bất kỳ thời điểm nào trong chu kỳ kinh nguyệt. Có hướng dẫn đặc biệt trong trường hợp sau sinh, sau phá thai hoặc sẩy thai. Hướng dẫn cũng có thể khác nếu có chu kỳ kinh nguyệt ngắn. Tham khảo tư vấn của bác sĩ trong những tình huống đó. Có thể cần sử dụng biện pháp tránh thai bổ sung trong ngày đầu sử dụng thuốc – điều này phụ thuộc vào thời điểm bắt đầu dùng thuốc trong chu kỳ kinh nguyệt.
Nếu sử dụng viên kết hợp vào ngày đầu tiên trong chu kỳ kinh nguyệt có thể tránh thai và không cần bổ sung thêm biện pháp tránh thai khác.
Nếu sử dụng thuốc vào ngày thứ 5 của chu kỳ kinh hoặc sớm hơn sẽ có thể tránh thai từ thời điểm đó.
Không có hiệu quả tránh thai ngay lập tức và cần biện pháp tránh thai bổ sung cho đến khi dùng thuốc được 7 ngày. Nếu bắt đầu uống thuốc sau ngày thứ 5 của chu kỳ kinh, cần chắc chắn không có nguy cơ mang thai kể từ kỳ kinh cuối. Nếu không chắc chắn về khả năng mang thai trước khi bắt đầu uống thuốc, cần thử thai 3 tuần sau lần quan hệ tình dục không an toàn cuối cùng
Nếu quên một viên hoặc nhiều viên, hoặc bắt đầu vỉ thuốc trễ có thể làm giảm hiệu quả tránh thai. Khả năng có thai sau khi quên uống một hay nhiều viên phụ thuộc vào:
Cần trao đổi ngay với bác sĩ về cách xử trí nếu quên uống thuốc.
Nếu nôn trong vòng 3 giờ sau uống viên kết hợp, thuốc có thể không được hấp thụ hoàn toàn vào tuần hoàn. Uống một viên khác ngay lập tức và uống viên tiếp theo vào thời gian thường uống hàng ngày.
Nếu tiếp tục nôn, hãy sử dụng một biện pháp tránh thai khác cho đến khi uống lại thuốc tránh thai trong 7 ngày mà không bị nôn.
Tiêu chảy rất nặng (6 đến 8 lần đi cầu phân lỏng trong 24 giờ) có nghĩa là viên tránh thai không hoạt động hiệu quả. Tiếp tục uống thuốc như bình thường, nhưng sử dụng thêm biện pháp tránh thai bổ sung, như bao cao su, trong lúc bị tiêu chảy và 2 ngày sau hồi phục.
Thảo luận với bác sĩ để biết thêm thông tin nếu tình trạng nôn hoặc tiêu chảy vẫn tiếp tục
Có thể sử dụng thuốc đến khi mãn kinh nếu không có chống chỉ định và không hút thuốc. Tuy nhiên, viên uống tránh thai kết hợp không thích hợp cho tất cả mọi phụ nữ. Cần tham khảo ý kiến của nhân viên y tế.
Thuốc viên không phù hợp trong trường hợp:
Thuốc tránh thai kết hợp cũng không phù hợp nếu đang hoặc đã từng mắc bệnh sau:
Nếu vừa mới sinh con và đang không cho con bú, sau khi khám, có thể bắt đầu uống thuốc vào ngày thứ 21 sau khi sinh nhưng cần phải đến bác sĩ kiểm tra. Hiệu quả tránh thai ngay khi bắt đầu dùng thuốc.
Nếu bắt đầu uống muộn hơn 21 ngày sau sinh, cần có biện pháp tránh thai hỗ trợ (như bao cao su) trong 7 ngày tiếp theo.
Nếu đang cho con bú, không nên uống viên kết hợp cho đến 6 tuần sau sinh
Nếu sẩy thai hoặc phá thai, bắt đầu uống thuốc sau 5 ngày và hiệu quả tránh thai ngay khi dùng thuốc. Nếu bắt đầu uống thuốc sau khi sẩy thai hoặc phá thai muộn hơn 5 ngày, cần sử dụng biện pháp tránh thai hỗ trợ cho đến khi uống thuốc được 7 ngày.
Một số ưu điểm bao gồm:
Một số nhược điểm:
Một số loại thuốc tương tác với viên thuốc kết hợp gây giảm tác dụng tránh thai. Một số tương tác được liệt kê bên dưới, nhưng danh sách này không đầy đủ. Nếu muốn kiểm tra các loại thuốc đang dùng có an toàn khi dùng cùng viên thuốc kết hợp hay không, có thể:
Thuốc kháng sinh rifampicin và rifabutin (được sử dụng điều trị bệnh lao và viêm màng não) làm giảm hiệu quả của viên tránh thai kết hợp. Các kháng sinh khác không có ảnh hưởng này.
Nếu đang kê đơn rifampicin hoặc rifabutin, nên đổi sang một biện pháp tránh thai khác. Nếu không, cần sử dụng biện pháp tránh thai hỗ trợ (như bao cao su) khi dùng thuốc kháng sinh và một thời gian ngắn sau đó. Nên trao đổi với bác sĩ để được tư vấn thêm.
Viên tránh thai kết hợp có thể tương tác với các loại thuốc có chứa hoạt chất tăng hoạt tính xúc tác của enzyme. Những hoạt chất này làm tăng tốc độ phân hủy các hormone tại gan, làm giảm hiệu quả của thuốc.
Ví dụ về chất hoạt chất tăng hoạt tính xúc tác của enzyme:
Bác sĩ có thể tư vấn sử dụng các biện pháp tránh thai thay thế hoặc hỗ trợ khi đang dùng bất kỳ loại thuốc nào trên.
Một số nguy cơ liên quan đến sử dụng viên tránh thai kết hợp. Tuy nhiên, những nguy cơ này là thấp.
Estrogen trong thuốc tăng nguy cơ huyết khối. Nếu cục máu đông phát triển, có thể gây ra:
Nguy cơ hình thành cục máu đông là rất nhỏ, nhưng bác sĩ sẽ kiểm tra các yếu tố nguy cơ trước khi kê đơn.
Viên tránh thai kết hợp có thể làm tăng nguy cơ tiến triển ung thư vú, ung thư cổ tử cung, nhưng có thể làm giảm nguy cơ phát triển ung thư tử cung, ung thư buồng trứng và ung thư ruột.
Tuy nhiên, 10 năm sau khi ngừng uống thuốc, nguy cơ ung thư vú và ung thư cổ tử cung sẽ trở về như phụ nữ bình thường.
Những nơi có thể tiếp cận biện pháp tránh thai bao gồm:
Nếu muốn được tư vấn về việc thay đổi loại thuốc tránh thai, hãy đến gặp bác sĩ (chuyên viên kế hoạch hóa gia đình) hoặc phòng khám sức khỏe tình dục.
Khi đổi thuốc, không nên nghỉ giữa các vỉ thuốc, nên bắt đầu uống loại thuốc mới ngay lập tức hoặc đợi đến ngày hôm sau khi uống
viên cuối cùng của vỉ thuốc cũ.
Có thể sử dụng các phương pháp tránh thai thay thế trong quá trình chuyển đổi vì viên thuốc mới có thể cần thời gian ngắn để phát huy tác dụng.
Các dịch vụ tránh thai miễn phí và được bảo mật, kể cả đối với những người dưới 16 tuổi.
Những trường hợp dưới 16 tuổi và muốn tránh thai, bác sĩ sẽ không báo cho cha mẹ (hoặc người chăm sóc) sau khi tư vấn đầy đủ các thông tin cũng như quyết định của đối tượng mong muốn tránh thai.
Các bác sĩ làm việc theo những nguyên tắc nghiêm ngặt khi tiếp xúc với những người dưới 16 tuổi và sẽ khuyến khích những người trường hợp này cân nhắc trao đổi với cha mẹ nhưng không bắt buộc.
Trong một số trường hợp, nhân viên y tế có thể cần phải thông tin cho những bên liên quan nếu nghi ngờ bị hãm hại, như bị lạm dụng, vấn đề này rất nghiêm trọng và bác sĩ thường sẽ thảo luận với những người dưới 16 tuổi trước khi đưa ra quyết định.
https://www.nhs.uk/conditions/contraception/combined-contraceptive-pill/
0
0
