Những điều cần biết về thuốc tránh thai

Thuốc ngừa thai hoạt động như thế nào?

Các loại thuốc tránh thai có chứa những hormon làm cho sự rụng trứng không xảy ra. Những hormon này cũng gây nên một số thay đổi trên cơ thể làm cản trở việc mang thai. Chất nhầy ở cổ tử cung dày lên nên tinh trùng khó di chuyển vào buồng tử cung hơn, đồng thời  niêm mạc tử cung cũng mỏng đi, không thuận lợi cho trứng đã thụ tinh bám và làm tổ.

Thuốc ngừa thai hiệu quả như thế nào?

Nếu sử dụng đều đặn, chỉ có khoảng 8 trong số 100 phụ nữ (8%) mang thai trong vòng 1 năm đầu tiên sử dụng biện pháp này. Nếu tuân thủ tốt thì con số này chỉ là 1 trong số 100 phụ nữ (1%). Để thật sự đạt được hiệu quả tránh thai, thuốc nên được dùng mỗi ngày vào một thời điểm nhất định.

Có những loại thuốc tránh thai nào?

Về cơ bản có hai loại thuốc tránh thai:

1. Viên kết hợp, chứa đồng thời estrogen và progestin 
2. Viên chỉ chứa progestin.

Thuốc ngừa thai

Viên uống liều duy trì là một loại của thuốc viên tránh thai kết hợp. Loại viên này làm giảm số lượng chu kỳ kinh nguyệt của 1 phụ nữ hoặc làm nó ngừng hẳn.

Bắt đầu sử dụng viên thuốc tránh thai kết hợp như thế nào?

Có nhiều lựa chọn cho sự khởi đầu với viên tránh thai kết hợp. Bạn có thể bắt đầu uống thuốc vào ngày đầu tiên của chu kỳ kinh nguyệt. Một cách khác, bắt đầu uống thuốc vào ngày chủ nhật đầu tiên ngay sau khi bắt đầu chu kỳ kinh, tuy nhiên bạn cần dùng thêm một biện pháp tránh thai phụ trợ khác trong vòng 7 ngày tiếp theo của chu kỳ này. Dù lựa chọn cách nào thì bạn cũng sẽ bắt đầu mỗi vỉ thuốc mới với cùng một ngày trong tuần của vỉ đầu tiên.

Dùng viên kết hợp 21 ngày như thế nào?

Uống 1 viên mỗi ngày vào cùng một thời điểm trong vòng 21 ngày. Dừng 7 ngày không dùng thuốc trước khi chuyển sang một vỉ thuốc mới. Trong thời gian này, bạn sẽ hành kinh.

Dùng viên kết hợp 28 ngày như thế nào?

Uống 1 viên mỗi ngày vào cùng một thời điểm trong vòng 28 ngày. Tùy thuộc mỗi loại mà 21 hoặc 24 viên đầu chứa estrogen và progestin. Những viên còn lại có thể chỉ chứa estrogen, hoặc viên uống bổ sung không chứa hormon, hoặc ở dạng bất hoạt và bạn sẽ hành kinh trong thời gian uống những viên này.

Dùng viên kết hợp 3 tháng như thế nào?

Uống 1 viên mỗi ngày trong vòng 84 ngày. Tùy thuộc mỗi loại mà 7 viên cuối cùng sẽ không chứa hormon hoặc chỉ chứa estrogen. Ở cả 2 loại, bạn sẽ hành kinh vào những ngày này mỗi 3 tháng 1 lần.

Dùng viên kết hợp 1 năm như thế nào?

Uống 1 viên mỗi ngày vào cùng một thời điểm trong vòng 1 năm. Sự hành kinh sẽ ngắn lại hoặc có thể ngừng hẳn.

Một vài loại thuốc có thể ảnh hưởng đến hiệu quả của thuốc viên tránh thai?

Một số loại thuốc nhất định có thể ảnh hưởng đến hiệu quả của thuốc viên tránh thai. Chúng bao gồm: hai loại kháng sinh (rifampin và griseofulvin), một vài thuốc chống co giật, và một số thuốc điều trị vi rút gây suy giảm miễn dịch ở người ( HIV) .

Những lợi ích khi sử dụng thuốc viên tránh thai?

Ngoài tác dụng tránh thai, thuốc ngừa thai còn giúp điều hòa chu kỳ kinh nguyệt, làm ngắn thời gian hành kinh đồng thời làm giảm lượng máu mất. Ngoài ra còn ứng dụng trong điều trị một vài trường hợp cường kinh hoặc đau bụng khi hành kinh do u xơ tử cung hoặc lạc nội mạc tử cung. Một số thuốc còn có tác dụng giảm mụn trứng cá. Viên kết hợp còn có thể làm giảm nguy cơ ung thư tử cung, buồng trứng và tăng mật độ xương trong thời kỳ tiền mãn kinh .

Những nguy cơ khi sử dụng thuốc viên tránh thai?

Thuốc ngừa thai hầu như an toàn với phần lớn phụ nữ. Tuy nhiên, thuốc có liên quan trong sự gia tăng nhẹ nguy cơ huyết khối tĩnh mạch sâu, đau tim và đột quỵ. Những nguy cơ này tăng cao hơn ở một vài đối tượng, bao gồm phụ nữ trên 35 tuổi mà hút nhiều hơn 15 điếu thuốc lá mỗi ngày hoặc những phụ nữ có cùng lúc nhiều yếu tố nguy cơ bệnh tim mạch, như là tăng cholesterol, tăng huyết áp và tiểu đường. Hãy thảo luận với bác sĩ của bạn về những nguy cơ cá nhân có thể gặp phải những tác dụng không mong muốn trước khi quyết định sử dụng thuốc viên tránh thai kết hợp.

Dùng thuốc viên chỉ chứa progestin như thế nào?

Thuốc viên chỉ chứa 1 thành phần progestin được đóng vỉ 28 viên và tất cả đều có chứa hormon. Bạn sẽ uống mỗi ngày một viên và cũng như viên thuốc kết hợp, việc sử dụng đều đặn mỗi ngày vào một thời điểm nhất định là rất quan trọng. Nếu quên uống 1 viên quá 3 giờ đồng hồ hoặc nôn mửa sau khi uống thuốc, bạn nên uống 1 viên khác sớm nhất có thể và sử dụng một biện pháp tránh thai dự phòng trong vòng 48 giờ tiếp theo.

Lợi ích của thuốc viên chỉ chứa progestin?

Thuốc viên tránh thai chỉ chứa 1 thành phần progestin có thể là một lựa chọn tốt hơn đối với những phụ nữ có những vấn đề sức khỏe nhất định, như là huyết khối, và không thể uống thuốc có chứa estrogen. Ngoài ra, nó có thể dùng được sớm sau sinh đối với những phụ nữ nuôi con bằng sữa mẹ.

Những ai không nên dùng thuốc viên chỉ chứa 1 thành phần progestin?

Thuốc viên tránh thai chứa 1 thành phần progestin có thể không tốt đối với những phụ nữ mắc bệnh u gan hoặc lupus. Phụ nữ mắc ung thư vú không nên dùng thuốc viên chỉ chứa progestin.

Tôi nên làm gì khi quên uống 1 viên?

Đây là tình huống rất thường gặp, tuy nhiên sẽ khác nhau đối với mỗi loại thuốc. Vì vậy hãy đọc thật kỹ hướng dẫn sử dụng. Bạn cũng có thể hỏi ý kiến bác sĩ. Tùy vào mỗi loại thuốc và số viên bạn quên uống, bạn có thể dùng biện pháp tránh thai dự phòng hoặc biện pháp tránh thai khẩn cấp.

Những tác dụng ngoại ý khi sử dụng thuốc viên tránh thai?

Khi bắt đầu sử dụng bất cứ loại thuốc tránh thai nào, sẽ có khả năng cao xảy ra ra máu bất thường trong vòng một vài tháng đầu. Ra huyết bất thường là điều bình thường và chỉ là tác dụng tạm thời khi cơ thể tự điều chỉnh với sự thay đổi nồng độ hormon. Nó có thể kéo dài hơn một vài tháng với viên liều duy trì.

Hầu hết các tác dụng phụ là nhỏ và biến mất sau một vài tháng sử dụng. Những tác dụng này sẽ ít hơn nếu dùng thuốc đều đặn mỗi ngày vào một thời điểm nhất định. Những tác dụng ngoại ý phổ biến thường gặp là:

• Đau đầu.
• Căng tức ngực.
• Buồn nôn.
• Rối loạn hành kinh.
• Mất một vài chu kỳ kinh.
• Tăng cân (thuốc viên chỉ chứa progestin).
• Lo âu hay trầm cảm (thuốc viên chỉ chứa progestin).
• Rậm lông cơ thể (thuốc viên chỉ chứa progestin).
• Mụn trứng cá (thuốc viên chỉ chứa progestin).

Xem thêm bài Phương pháp ngừa thai nội tiết phối hợp: Viên uống, miếng dán và vòng âm đạo

Giải thích thuật ngữ

Kháng sinh: Thuốc trị nhiễm trùng.

Ra máu bất thường: Ra máu âm đạo tại thời điểm khác không phải chu kỳ kinh nguyệt.

Bệnh tim mạch: Bệnh của tim và mạch máu.

Cổ tử cung: Lỗ mở của tử cung ở trên cùng của âm đạo.

Huyết khối tĩnh mạch sâu: Tình trạng hình thành huyết khối tĩnh mạch ở chân hoặc một vài nơi khác của cơ thể.

Biện pháp tránh thai khẩn cấp: Phương pháp ngừa thai sau khi quan hệ tình dục mà không dùng biện pháp tránh thai nào, khi biện pháp thường dùng thất bại hoặc bị hãm hiếp. Thuốc tránh thai khẩn cấp bao gồm thuốc viên chỉ chứa progestin, thuốc viên tránh thai dùng trong trường hợp đặc biệt, hoặc dụng cụ tử cung bằng đồng. Thuốc phải được dùng trong vòng 120 giờ sau khi quan hệ tình dục để giảm khả năng mang thai.

Lạc nội mạc tử cung: Tình trạng mô tương tự như lớp nội mạc tử cung tìm thấy ở bên ngoài tử cung, thường là ở buồng trứng, vòi trứng và những cấu trúc khác ở khung chậu.

Estrogen: Hormon sinh dục nữ được sản xuất bởi buồng trứng.

U xơ tử cung: Cấu trúc lành tính hiện diện ở trong lớp cơ tử cung.

Hormon: Những chất được cơ thể sản xuất để điều hòa hoạt động của những cơ quan khác.

Vi rút gây suy giảm miễn dịch ở người (HIV): Loại vi rút tấn công vào một số tế bào nhất định của hệ miễn dịch và gây ra hội chứng suy giảm miễn dịch mắc phải (AIDS).

Sự rụng trứng: Sự phóng thích trứng từ buồng trứng.

Tiền mãn kinh: Thời kì trước mãn kinh, thường trong độ tuổi từ 45 đến 55.

Progestin: Dạng tổng hợp của hormon progesterone, tương tự như hormon tự nhiên được cơ thể tự tổng hợp.

Tử cung: Một cơ quan bằng cơ nằm ở khung chậu chứa đựng và nuôi dưỡng thai nhi trong suốt thai kì.

Tài liệu tham khảo

http://www.acog.org/~/media/For%20Patients/faq021.pdf